Tất thường được xem là món phụ kiện quen thuộc, đặc biệt trong mùa lạnh. Ngoài công dụng giữ ấm, thấm hút mồ hôi hay giảm ma sát khi đi giày, nhiều người không biết rằng mang tất khi ngủ cũng đem lại hàng loạt lợi ích cho sức khỏe. Chính vì vậy, ở Nhật Bản, quốc gia nổi tiếng có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới, thói quen mang tất khi đi ngủ rất phổ biến. Việc làm tưởng chừng đơn giản này giúp chúng ta có giấc ngủ sâu hơn, tăng tổng thời gian ngủ và nâng cao tuổi thọ.
Tăng cường lưu thông máu, cải thiện giấc ngủ
Một nghiên cứu năm 2007 của Mar De Carlo, chuyên gia thuộc Hiệp hội các nhà tư vấn giấc ngủ chuyên nghiệp chỉ ra rằng mang tất khi ngủ giúp tăng lưu thông và lưu lượng máu đến bàn chân. Khi máu được dẫn đến các chi tốt hơn, cơ thể dễ hạ nhiệt, từ đó gửi tín hiệu đến não rằng đã đến thời điểm nghỉ ngơi. Đây chính là lý do khiến nhiều người cảm thấy dễ chìm vào giấc ngủ hơn khi mang tất.
Do bàn chân nằm xa tim, không ít người thường cảm thấy tê hoặc lạnh chân khi cơ thể không cung cấp đủ máu. Theo Y học cổ truyền Trung Quốc, giữ ấm bàn chân, đặc biệt là khi ngủ có thể hạn chế thất thoát khí huyết, đồng thời giúp khí trong cơ thể vận hành ổn định hơn. Điều này lý giải vì sao người có thói quen mang tất khi ngủ thường ngủ sâu và ít bị giật mình giữa đêm.
Hạn chế nứt gót chân
Không chỉ hỗ trợ tuần hoàn, mang tất khi ngủ còn giúp cải thiện tình trạng da khô, đặc biệt ở phần gót chân. Chuyên gia Mar De Carlo cho biết, nếu kết hợp bôi kem dưỡng ẩm và mang tất cotton liên tục khoảng một tuần, da chân sẽ mềm mại và giảm đáng kể tình trạng thô ráp, nứt nẻ. Cách chăm sóc đơn giản này phù hợp với những người thường xuyên phải đi lại nhiều hoặc sống trong môi trường khô lạnh.
Ngăn ngừa cơn đau do hội chứng Raynaud
Hội chứng Raynaud xảy ra khi nhiệt độ lạnh hoặc căng thẳng tâm lý khiến các động mạch ở tay và chân co thắt. Khi đó, các đầu chi có thể đổi màu, kèm cảm giác tê, buốt hoặc đau. Nhiều nghiên cứu cho thấy việc giữ ấm bàn chân bằng cách mang tất khi ngủ có thể hạn chế các đợt co thắt và giúp máu lưu thông tốt hơn, từ đó giảm nguy cơ xảy ra các cơn đau đột ngột.
Tốt cho hệ tiêu hóa
Trong Đông y, lòng bàn chân được xem là nơi tập trung nhiều huyệt đạo quan trọng, kết nối với các cơ quan nội tạng. Việc giữ ấm khu vực này – đặc biệt vào ban đêm – được cho là có lợi cho hệ tiêu hóa. Một số loại tất có chất liệu mềm, tiếp xúc tốt với da còn tạo ra tác dụng xoa bóp nhẹ, kích thích huyệt Thái Bạch – một huyệt liên quan trực tiếp đến dạ dày và tỳ. Nhờ đó, mang tất khi ngủ giúp duy trì trạng thái ấm áp ở các huyệt đạo, hỗ trợ tiêu hóa và hạn chế các rối loạn về đường ruột.
Lợi ích đối với bệnh nhân tiểu đường
Đối với người mắc bệnh tiểu đường, việc mang tất khi ngủ càng có ý nghĩa hơn. Nồng độ đường huyết cao khiến các mạch máu và dây thần kinh bị tổn thương, làm giảm khả năng cảm nhận nhiệt độ của bàn chân. Khi trời lạnh, bệnh nhân tiểu đường có thể không nhận biết kịp thời sự giảm nhiệt, dẫn đến nguy cơ tê cóng hoặc nứt nẻ da. Mang tất giúp giữ ấm và bảo vệ bàn chân, hạn chế những tổn thương có thể xảy ra trong lúc ngủ, đặc biệt khi chân vô tình bị lộ ra ngoài chăn.
Ngoài ra, mao mạch ở da bàn chân của bệnh nhân tiểu đường thường mỏng manh và dễ kích ứng. Một đôi tất mềm có thể đóng vai trò như lớp bảo vệ nhẹ nhàng, giảm nguy cơ trầy xước, sưng tấy và hạn chế va chạm trong khi ngủ.
Dù mang nhiều lợi ích, việc mang tất trước khi ngủ cũng cần đúng cách. Dưới đây là một số khuyến nghị từ các chuyên gia:
- Cân nhắc khi áp dụng cho trẻ nhỏ: Các nghiên cứu hiện tại mới chỉ đánh giá tác động của việc mang tất khi ngủ ở người lớn. Vì vậy, chưa có khuyến cáo chính thức dành cho trẻ em hay trẻ sơ sinh.
- Tránh mang tất quá chật: Tất siết chân có thể cản trở lưu thông máu, gây tê và thậm chí nguy hiểm với những người có vấn đề về tuần hoàn. Nếu bạn từng bị sưng, phù chân hoặc mắc bệnh lý liên quan đến mạch máu, cần cân nhắc trước khi duy trì thói quen này.
- Không sử dụng tất nén khi ngủ: Các loại tất nén (compression socks) thường được sử dụng cho bệnh nhân giãn tĩnh mạch hoặc người phải đứng nhiều. Tuy nhiên, chúng không phù hợp để mang khi ngủ, trừ khi có chỉ định của bác sĩ.
- Ưu tiên chất liệu tự nhiên: Tất cotton, len merino, cashmere hoặc sợi tre giúp thoáng khí và mềm mại hơn so với chất liệu tổng hợp như polyester. Những loại tất này vừa mang lại cảm giác dễ chịu vừa hạn chế kích ứng da khi dùng trong thời gian dài.
(Tổng hợp)
Hoặc