Sáng 29/5, tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 5, Quốc hội họp phiên toàn thể tại Hội trường thảo luận về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.
Phát biểu tại hội trường, ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu - Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội (đoàn ĐBQH Bình Định) cho biết, từ giữa năm 2022, ông đã phát biểu trên diễn đàn Quốc hội việc xem xét công bố hết dịch Covid-19; Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo Bộ Y tế chuẩn bị hồ sơ để chuyển bệnh Covid-19 từ bệnh truyền nhiễm nhóm A sang nhóm B và công bố hết dịch.
Từ kinh nghiệm thực tiễn, trải qua nhiều đợt chống dịch Covid-19, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội khẳng định: “Việt Nam yên tâm công bố hết dịch Covid-19 vì đã đủ các điều kiện”.
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu nêu ra 3 lý do mấu chốt, đó là: Thứ nhất, tỉ lệ bệnh nặng hầu như không còn, những ca tử vong hầu hết do có bệnh nền nặng mà dương tính với Covid-19. Điều đó cho thấy Covid-19 lây nhiễm trong cộng đồng không còn nguy hiểm, gây tử vong cao.
Thứ hai, Việt Nam có tỉ lệ bao phủ vắc-xin rất rộng, chúng ta đã có 266 triệu liều vắc-xin. Người trên 12 tuổi được tiêm đủ 2 mũi cơ bản; mũi thứ 4 đã được tiêm cho người trên 18 tuổi có nguy cơ cao. Như vậy, chúng ta có thành công rất lớn trong việc tiêm vắc-xin.
Thứ ba, tình hình dịch Covid-19 trên thế giới đã ổn định. Đầu tháng 5/2023, WHO đã tuyên bố dịch Covid-19 không còn ở trong tình trạng khẩn cấp trên toàn cầu.
ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu nêu 3 lý do mấu chốt để Việt Nam có thể yên tâm công bố hết dịch Covid-19.
“Đây là 3 điều kiện cơ bản để Việt Nam chuyển dịch Covid-19 từ bệnh truyền nhiễm nhóm A sang nhóm truyền nhiễm nhóm B. Khi Covid-19 không còn là bệnh truyền nhiễm nhóm A nữa thì cần coi đây là bệnh lý chuyên khoa như các bệnh lý chuyên khoa khác. Việc chi trả cũng như các bệnh lý chuyên khoa khác như chi trả BHYT hoặc do người bệnh tự chi trả”, ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu nói.
Ông Nguyễn Lân Hiếu cũng cho rằng, trải qua 3 năm chống dịch, chúng ta cần rút bài học kinh nghiệm từ thành công và sai lầm trong quá khứ. Chúng ta không thể không thấy sự cố gắng của mọi tầng lớp xã hội chung tay chống dịch.
Có những việc tưởng như không thể nhưng chúng ta đã hoàn thành trong thời gian rất ngắn, rất tốt như: Thành lập quỹ vắc-xin, tiêm vắc-xin diện rộng, thành lập các bệnh viện điều trị Covid-19.
Vì vậy, cần chuẩn bị cả cơ sở vật chất, văn bản pháp luật, quy trình hướng dẫn cần thiết để ứng phó tốt hơn với các loại dịch khác và khả năng Covid-19 trở lại.
Bên cạnh đó, vị đại biểu công tác trong ngành y tế bày tỏ đồng ý với đề xuất của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc Bộ Y tế sớm ban hành các văn bản hướng dẫn sử dụng vật tư, trang thiết bị y tế đã được chuẩn bị để chống dịch chuyển sang điều trị khám, chữa bệnh thông thường. Bộ nên giao cho các bệnh viện địa phương quyết định việc sử dụng để tránh lãng phí.
Về y tế cơ sở, y tế dự phòng, ông Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, nhiệm vụ phát triển y tế cơ sở, y tế dự phòng là thách thức lớn nhất trong giai đoạn hiện nay. Theo đại biểu, tăng lương, xây cơ sở đẹp, mua máy móc không giải quyết được gốc rễ vấn đề. Bởi lương không thể tăng mãi; cơ sở khang trang mà không có bệnh nhân; máy móc hiện đại mà không ai biết sử dụng nên rất lãng phí.
Quang cảnh phiên họp sáng 29/5.
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho biết, trạm y tế xã là có 2 nhiệm vụ dự phòng như là tiêm chủng, phòng, chống dịch, giáo dục, tuyên truyền và điều trị, chăm sóc sức khỏe người bệnh, quản lý các bệnh mãn tính, sơ cứu, cấp cứu tại cộng đồng.
Đặt câu hỏi, làm cách nào để một hệ thống dày công xây dựng từ nhiều thế hệ đi trước không bị “teo tóp”, ông Nguyễn Lân Hiếu nêu rõ cần nên thử nghiệm mô hình mới, coi trạm y tế xã, phường là phòng khám của Trung tâm y tế huyện. Các tiêu chuẩn con người là tương đương nhau cả người bệnh và nhân viên y tế.
Các bác sĩ trung tâm y tế quận, huyện sẽ có buổi khám ngoại trú cố định ở các xã, phường. Đặc biệt các bệnh mãn tính không lây nhiễm như huyết áp, đái đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính; cũng sẽ có buổi khám về ngoại sản, nhi để tư vấn cho người bệnh đi khám chữa đúng địa chỉ…
Đồng thời, giao thêm quyền và trách nhiệm cho trưởng trạm y tế động viên họ để phát triển thế mạnh của mình. Khi đã vận hành trơn tru, có thể tiến lên bước nữa là phối hợp giữa các bệnh viện tỉnh và các trung tâm y tế quận, huyện.
Cũng theo đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, số hóa ngành y tế bao gồm quản lý sức khỏe, khám chữa bệnh từ xa sẽ là chìa khóa thành công cho hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu.
Hoặc