Cuối tháng 5/2022, một tài xế xe tải họ Trần đã vô tình phát hiện một hộp bìa cứng khi đang dừng xe tại trạm dừng cao tốc ở thành phố Thành Đô (Trung Quốc). Tài xế Trần đem chiếc hộp lên xe, mở ra phát hiện bên trong có 3 viên đá hình thù kỳ lạ, nhìn qua giống những miếng thịt ba chỉ kho tàu. Vậy nên ban đầu tài xế này định vứt chiếc hộp này đi vì nghĩ rằng chúng không có giá trị gì.
Sáng hôm sau, anh Trần nhận được cuộc gọi từ một người tự xưng là cảnh sát, hỏi về chiếc hộp anh nhặt được tại trạm dừng. Người này thông báo đây là kiện hàng có giá trị bị thất lạc. Qua trích xuất camera, cảnh sát phát hiện tài xế Trần đã mang chiếc hộp này đi nên dựa theo biển số xe để liên lạc với anh. Tài xế này nhanh chóng hợp tác, đem chiếc hộp đến đồn cảnh sát để làm thủ tục trả lại người mất.
Lúc này, anh mới biết những viên đá có hình giống miếng thịt được gọi là "đá thịt" hoặc "đá thịt lợn", đá phú quý. 3 viên đá tài xế Trần nhặt được rất nhỏ nhưng đã có giá trị lên đến 10.000 NDT (33 triệu đồng). Tài xế Trần cảm thấy may mắn vì đã chưa vứt chiếc hộp đi, nếu không anh có thể sẽ gặp rắc rối.
Đá thịt phần lớn là đá trầm tích, đá silic hoặc đá biến chất, có sự thay đổi màu sắc, tạo thành các lớp riêng rẽ do quá trình vận động địa chất kéo dài và do tiếp xúc các khoáng chất khác.
Loại đá này không hiếm, có thể được tìm tại nhiều địa phương ở Trung Quốc như tỉnh Sơn Đông, Chiết Giang và Giang Tây. Tuy nhiên phải là đá tự nhiên chưa qua can thiệp nhân tạo mới có giá trị cao, được giới yêu thích cổ vật, đá quý săn lùng.
Đá thịt từng gây sốt tại một chương trình truyền hình về thẩm định cổ vật. Một người đàn ông đã kể lại câu chuyện bán nhà 500.000 NDT (hơn 1,7 ỷ đồng) để mua một "cục thịt kho tàu" khiến khán giả bất ngờ. Khi đó không ai hiểu một miếng thịt có gì đáng giá để người đàn ông kia phải liều mình bán nhà mua nó.
Một số viên đá thịt tự nhiên có giá trị cao
Chuyên gia giải thích hòn đá người đàn ông này mua đã qua sự can thiệp của con người, có thể cắt hoặc đã đánh bóng, khiến giá trị của nó bị giảm đi nhiều. Tuy nhiên phần xử lý nhân tạo không nhiều nên giá trị trên thị trường của viên đá vẫn khá cao, có thể lên tới 2 triệu NDT (~7 tỷ đồng).
Tuy nhiên các chuyên giá vẫn cho rằng việc người đàn ông mua đá thịt với giá 500.000 NDT là thực sự táo bạo vì thị trường đá quý luôn rất nóng. Những đá bị can thiệp nhiều chỉ có giá vài trăm, vài nghìn NDT, người mua vẫn bị lừa với giá gấp 10, thậm chí cả trăm lần. Người đàn ông này vẫn được coi là "may mắn" vì cục đá của anh thực sự có giá trị.
Viên đá thịt được nhiều người biết đến nhất hiện nay có tên Dongpo là báu vật của Tử Cấm Thành từ thời Thanh, có nguồn gốc từ Nội Mông Cổ. Vua Khang Hy khi đó vô cùng yêu thích viên đá này, đặt trong phòng ngủ để ngắm nhìn mọi lúc.
Viên đá thịt được trưng bày trong Bảo tàng Nation Palace Đài Bắc - Đài Loan (Trung Quốc)
Điều đặc biệt là có thể nhìn thấy rõ kết cấu lớp "mỡ", "nạc" và cả "lỗ chân lông" trên viên đá. Hiện nay đá thịt Dongpo đã được bảo quản tại Bảo tàng Nation Palace Đài Bắc - Đài Loan (Trung Quốc).