Quảng Nam: Nguy cơ thu ngân sách sụt giảm do ô tô, thủy điện, bất động sản gặp khó

Nguồn thu từ ô tô giảm

Hoạt động sản xuất và kinh doanh ô tô của Tập đoàn Trường Hải (Thaco) lâu nay là một trong những nguồn thu chính của Quảng Nam.

Tuy nhiên, báo cáo mới nhất từ ông Trần Nam Hưng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, về tình hình thực hiện nhiệm vụ ngân sách nhà nước năm 2024 cho thấy, nguồn thu từ ô tô ước tính chỉ đạt 8.400 tỷ đồng, tức là chỉ bằng 80,6% so với số thực thu của năm trước và đạt 95,3% dự toán. 

Điều này chủ yếu là do sự thay đổi trong chính sách thuế, đặc biệt là việc không còn áp dụng chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ kể từ tháng 2/2024.

Nguồn thu từ ô tô của tỉnh Quảng Nam ước giảm trong năm nay.

Trong tháng 1/2024, khi chính sách giảm lệ phí trước bạ còn hiệu lực, thu từ ô tô đạt 1.493 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, kể từ tháng 2/2024, khi chính sách này hết hiệu lực, số thu từ ô tô giảm dần, trung bình chỉ đạt 627,9 tỷ đồng mỗi tháng, tương đương 85,5% tiến độ thu bình quân theo dự toán.

Thaco vẫn là nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước tại Quảng Nam, chiếm 52,4% tổng dự toán thu nội địa không bao gồm tiền sử dụng đất và xổ số kiến thiết. Tuy nhiên, sự sụt giảm này đã khiến dự báo nguồn thu cả năm trở nên ảm đạm, trừ khi Trung ương có những chính sách kích cầu phù hợp để thúc đẩy thị trường ô tô.

Thủy điện, bất động sản đều gặp khó khăn

Bên cạnh lĩnh vực ô tô, ngành sản xuất bia tại Quảng Nam cũng đang trải qua những biến động lớn. Chi nhánh Công ty TNHH Nhà máy Bia Heineken tại Quảng Nam đã dừng hoạt động từ tháng 6/2024, khiến nguồn thu từ ngành này sụt giảm nghiêm trọng.

Dự toán thu từ hoạt động nhà máy bia năm 2024 chỉ đạt 79 tỷ đồng, bằng 13,9% dự toán và chỉ đạt 10,7% so với số thu năm trước. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc thu ngân sách nội địa của tỉnh không đạt được mục tiêu đề ra.

Thủy điện, một trong những ngành công nghiệp truyền thống của Quảng Nam, cũng không nằm ngoài vòng khó khăn. Do thiếu nước, các nhà máy thủy điện không thể phát đủ công suất thiết kế.

Đồng thời, việc cạnh tranh với nguồn điện từ năng lượng mặt trời và cơ chế điều hòa sản lượng điện hòa lưới từ Trung tâm Điều độ Điện lực cũng làm giảm sản lượng điện bán ra.

Ước tính, thu từ thủy điện năm 2024 chỉ đạt 945 tỷ đồng, tức 81,5% dự toán và bằng 67,1% so với số thu cùng kỳ năm trước.

Ngoài các ngành công nghiệp lớn, thị trường bất động sản tại Quảng Nam cũng đang gặp nhiều khó khăn. Các khoản thu từ việc sử dụng đất, vốn là nguồn thu quan trọng, đang giảm sút do thị trường bất động sản tiếp tục trầm lắng và các dự án triển khai chậm.

Dự toán thu từ tiền sử dụng đất năm 2024 chỉ đạt 1.748 tỷ đồng, tức 64,7% dự toán và chỉ bằng 90,4% so với số thu cùng kỳ năm trước.

Nguồn thu từ Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An là điểm sáng trong nộp thuế của tỉnh Quảng Nam năm nay.

Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An, một trong những doanh nghiệp đóng góp lớn cho ngân sách tỉnh nhờ vào hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực du lịch và dịch vụ casino, sân golf, cũng đang phải đối mặt với sự bất ổn trong nguồn thu.

Mặc dù hoạt động kinh doanh của công ty này có phần khởi sắc nhờ vào sự phục hồi của ngành du lịch, nhưng nguồn thu vẫn không ổn định, phụ thuộc nhiều vào lượng khách du lịch quốc tế, đặc biệt là từ Trung Quốc.

Ước tính, cả năm công ty này sẽ nộp ngân sách 491 tỷ đồng, đạt 123% dự toán nhưng vẫn khó lường trước được những biến động từ thị trường du lịch quốc tế.

Một năm đầy thách thức

Trong tổng số ước thu nội địa của Quảng Nam năm 2024 là 17.992 tỷ đồng, có tới 1.069 tỷ đồng là khoản thu phát sinh không thường xuyên. 

Khoản thu lớn nhất trong số này là từ hoạt động của Tập đoàn Trường Hải trong tháng 1/2024, với con số lên đến 978 tỷ đồng, khi còn áp dụng chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ. 

Ngoài ra, các khoản thu bổ sung sau quyết toán thuế và từ hoạt động của nhà máy bia Heineken cũng góp phần không nhỏ. 

Tuy nhiên, các nguồn thu khác dự kiến vẫn sẽ chỉ đạt 70-80% so với cùng kỳ năm trước. 

Điều này đặt ra những thách thức lớn cho tỉnh Quảng Nam trong việc duy trì sự ổn định của nguồn thu ngân sách trong bối cảnh kinh tế vẫn đang phục hồi chậm sau đại dịch và những khó khăn từ thị trường toàn cầu.

Từ những điều trên cho thấy, nếu không có các biện pháp hỗ trợ từ Trung ương hoặc những chính sách kích cầu mới, tỉnh Quảng Nam khó có thể đạt được mục tiêu thu ngân sách như dự toán ban đầu. 

Đây sẽ là một năm đầy thách thức đối với nền kinh tế tỉnh, khi các doanh nghiệp chủ lực như Trường Hải, Heineken và các nhà máy thủy điện đều đang gặp khó khăn.