Đi theo ruồi sẽ tìm thấy cống rãnh, đi theo ong sẽ tìm thấy hoa, đi theo bướm sẽ ngửi thấy hương hoa. Bạn ở cùng người như thế nào thì sẽ bị ảnh hưởng như thế ấy. Điều này không chỉ đúng với người lớn mà càng đúng với trẻ nhỏ. Trẻ em tiếp xúc với người như thế nào thì sẽ đi theo con đường như vậy.
Vì vậy, ba người gần gũi với trẻ nhất sẽ quyết định cuộc đời của trẻ.
1.
Người cha quyết định tầm vóc cuộc đời của trẻ
Người cha như ngọn núi, định hình tầm vóc của con cái suốt cuộc đời.
Như Sukhomlinsky đã nói: "Mỗi người cha đều là một sứ giả. Chỉ khi sứ giả ấy không ngừng rèn luyện bản thân, có tư tưởng và phẩm hạnh chính trực, thì mới có thể nuôi dạy những đứa trẻ tự lập giữa cộng đồng".
Trong gia đình, người cha là tấm gương tốt nhất cho con cái. Trẻ thường tự hào về những phẩm chất tốt đẹp của cha và dùng chúng để rèn luyện bản thân.
Những đứa trẻ được cha đồng hành đầy đủ thường dũng cảm hơn, tự tin hơn, xử lý mọi việc một cách tự nhiên, không rụt rè, không tự ti, như những mặt trời nhỏ, không cần mượn ánh sáng từ người khác mà tự mình đã rực rỡ.
Cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama từng nói: "Tôi không thể làm tổng thống suốt đời, nhưng tôi sẽ làm cha suốt đời". Con gái ông học bơi, ông đích thân làm huấn luyện viên; khi con gái muốn đi công viên giải trí vào kỳ nghỉ hè, ông dành thời gian để cùng đi.
Ông luôn coi trọng từng sinh nhật của con gái, và trong suốt 21 tháng tranh cử tổng thống, ông vẫn luôn đến họp phụ huynh cho con.
Nhờ có sự đồng hành của cha, con gái ông phát triển rất tốt. Cả thế giới đã chứng kiến cô bé từ một cô nhóc được cha cưng chiều trở thành một sinh viên tài năng tại Harvard, với nhiều sở thích, tự tin và đĩnh đạc, khiến nhiều người ngưỡng mộ.
Đại học Yale của Mỹ từng tiến hành một nghiên cứu cho thấy: Trẻ được nuôi dưỡng bởi người cha có chỉ số IQ cao hơn, thành tích học tập tốt hơn và khi ra xã hội cũng dễ dàng thành công hơn.
Vì vậy, muốn con cái trở nên xuất sắc hơn, người cha cần phải có tầm vóc lớn và dành nhiều thời gian hơn để đồng hành với con. Sự xuất sắc của cha chính là nền giáo dục tốt nhất cho con cái.
Ảnh minh hoạ
2.
Người mẹ quyết định độ ấm nhân tính của trẻ
Người mẹ như dòng nước, nhẹ nhàng tưới mát mọi thứ, điều hòa bầu không khí gia đình, mang đến cho con trẻ sự mềm mại, và quyết định độ ấm nhân tính của con.
Mạc Ngôn, người Trung Quốc đầu tiên giành giải Nobel Văn học, đã nói trong bài phát biểu nhận giải: Người ảnh hưởng lớn nhất đến cuộc đời ông chính là mẹ.
Ông nói: "Mẹ dạy tôi thế nào là tình yêu và tình thân, thế nào là sự khoan dung và thấu hiểu, thế nào là lòng trắc ẩn và sự đồng cảm, thế nào là sự thật thà và liêm sỉ, thế nào là sự kiên cường và bất khuất, thế nào là cuộc sống và cách đối nhân xử thế, thế nào là học tập và sinh hoạt, thế nào là ước mơ và hoài bão".
Trẻ em thường tiếp xúc với mẹ nhiều nhất. Từ khi còn nằm trong bụng mẹ cho đến khi chào đời, trẻ đều phụ thuộc vào mẹ nhiều hơn. Người mẹ hiền hòa, biết điều tiết bầu không khí gia đình thì con cái sẽ có tâm lý ôn hòa, gia đình cũng sẽ ấm áp, hạnh phúc.
Người mẹ nóng nảy, thường hay nổi cáu, cãi vã với chồng, la mắng con cái, thì con cũng sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực. Có thể con sẽ trở nên cực kỳ rụt rè hoặc cực kỳ nóng tính, và không khí gia đình sẽ lạnh lẽo, vô tình.
Tiến sĩ tâm lý học và chuyên gia về não bộ của Trung Quốc, bà Hong Lan, trong một buổi diễn thuyết TED đã trình bày báo cáo nghiên cứu về não bộ nam và nữ, giải thích từ góc độ khoa học rằng:
Từ góc độ tiến hóa của loài người, năng lượng cảm xúc của phụ nữ vượt trội hơn nam giới. Mẹ là linh hồn của gia đình. Mẹ vui thì cả nhà vui, mẹ lo lắng thì cả nhà lo lắng.
Mẹ hiền hòa và từ bi, cảm xúc ổn định thì con sẽ lạc quan, ấm áp và có lòng trắc ẩn. Ngược lại, nếu mẹ thay đổi tâm trạng thất thường thì con sẽ lo sợ, bất an.
Người mẹ quyết định nhiệt độ của gia đình và cũng ngầm quyết định độ ấm nhân tính của con cái.
3.
Thầy cô quyết định thái độ học tập của trẻ
Trong cuốn sách Con đường đến mục tiêu, tác giả William Damon nhấn mạnh rằng, những người lớn ngoài gia đình có vai trò quan trọng đối với sự trưởng thành của trẻ. Trong đó, một nhân vật rất quan trọng là thầy cô.
Người xưa có câu: "Một ngày làm thầy, cả đời làm cha". Có thể thấy, thầy cô có ảnh hưởng lớn đến con trẻ như thế nào.
Trong giáo dục, có một hiện tượng như sau: nếu trẻ có ác cảm với một giáo viên nào đó, trẻ sẽ rất khó học tốt môn học đó; ngược lại, nếu trẻ có thiện cảm với giáo viên, thì ngay cả khi giáo viên đó không giỏi, trẻ vẫn có thể học tốt môn học đó.
Trong mỗi lớp học, luôn có những học sinh giỏi và học sinh kém. Có nhiều lý do quyết định thành tích của trẻ, nhưng thầy cô có thể thông qua thái độ của mình để ảnh hưởng đến thái độ học tập của học sinh.
Đối với học sinh giỏi, thầy cô trân trọng họ, nhưng không thiên vị họ.
Đối với học sinh trung bình, thầy cô quan tâm, nhưng không bỏ qua họ.
Đối với học sinh kém, thầy cô nhìn nhận họ với con mắt phát triển và tìm ra điểm sáng của họ.
Thầy cô có thể ảnh hưởng đến thái độ học tập của học sinh. Một thầy cô tốt có thể không đem lại cho học sinh điểm số cao, nhưng có thể khiến trẻ yêu thích học tập thay vì ghét bỏ việc học.
Sức hút của giáo dục nằm ở chỗ: chỉ một hành động nhỏ của thầy cô cũng có thể tạo nên những kết quả tuyệt vời.
Nhiều khi, có thể thầy cô không biết về những câu chuyện xảy ra, nhưng hạt giống của hy vọng đã được âm thầm gieo vào tâm hồn của trẻ.