Nước Mỹ thời chính quyền Trump 2.0: Tác động sâu rộng đến toàn cầu

Tiếp tục "làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại"

Không có gì khó hiểu khi Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ tiếp tục chính sách "Make America great again" (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại). Nếu quá khứ là một chỉ dấu đúng như trong nhiệm kỳ đầu tiên thì ông Trump khá nhất quán với những lời hứa tranh cử của mình. Và ở chiều ngược lại, có vẻ như nước Mỹ đã khiến ông Trump vĩ đại trở lại. Ông Trump đi vào lịch sử khi là người đầu tiên bị kết án được bầu làm Tổng thống.

Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump và phu nhân

So với lần đầu tiên, nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump trở nên dễ thở hơn nhiều. Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ nhậm chức vào tháng 1/2025 với sự hậu thuẫn mạnh mẽ sau lưng cả từ nhánh lập pháp lẫn tư pháp.

Cuộc bầu cử lần này cũng chứng kiến Đảng Cộng hòa đã chiếm lại đa số trong Thượng viện kể từ năm 2021, trong khi quyền kiểm soát Hạ viện vẫn được giữ vững. Điều này có nghĩa là việc bổ nhiệm nội các và thông qua luật của ông Trump sẽ gặp phải sự phản đối tối thiểu.

Ngoài ra, bên nhánh tư pháp thì ông Trump cũng không gặp nhiều trở ngại lớn khi các tòa án liên bang hiện nay có nhiều thẩm phán do ông bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu tiên. Tòa án tối cao Mỹ bao gồm chín thành viên có nhiệm kỳ suốt đời, trong đó có ba thẩm phán do ông Trump bổ nhiệm.

Cũng cần nhắc lại, vào đầu năm nay Tòa án tối cao đã đưa ra phán quyết cho phép các tổng thống có quyền miễn trừ rộng rãi khỏi bị truy tố khi thi hành các công vụ.

Về mặt chính sách, chiến thắng của ông Trump có thể đồng nghĩa với việc ít có khả năng dự đoán chương trình nghị sự của ông hơn bởi vì tính bất định nổi tiếng của ông. Tuy nhiên, dù những chính sách đó là gì đi nữa thì chúng sẽ hầu như không thể ngăn cản được, ít nhất trong hai năm đầu tiên, khi đảng của ông gần như sẽ nắm quyền kiểm soát cả hai viện của Quốc hội.

Với khẩu hiệu "Nước Mỹ trên hết" và "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại", nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai của ông Trump được cho là sẽ hướng về bên trong nhiều hơn, theo Tuổi trẻ.

Ông Trump đã nắm bắt và khai thác được sự thất vọng của cử tri về lạm phát, lo ngại về tội phạm cũng như sự chán chường đối với những người nhập cư trái phép dưới thời chính quyền Biden. Do đó, nhập cư cũng như chính sách thuế, môi trường, luật súng đạn cho đến quyền của nhóm LGBTQ+ sẽ có nhiều thay đổi dưới thời chính quyền Trump 2.0.

Ông Trump trên sân khấu sau khi có kết quả sớm của cuộc bầu cử ngày 6/11 tại Trung tâm hội nghị Palm Beach, Florida. (Ảnh: Reuters)

Ông tuyên bố trong những ngày đầu tiên nhậm chức sẽ triển khai quân đội để chống nhập cư bất hợp pháp và bất ổn dân sự ở Mỹ, và cho rằng đây là mối đe dọa từ "kẻ thù từ bên trong" và đe dọa sẽ trục xuất tất cả những người di cư bất hợp pháp.

Cùng với chương trình hành động về thương mại và năng lượng, ông Trump hứa sẽ cắt giảm các quy định của liên bang mà ông cho là đang hạn chế tạo ra việc làm.

Tổng thống đắc cử Mỹ nói sẽ chấm dứt việc đánh thuế tiền boa và tiền lương làm thêm giờ, cam kết không đánh thuế hoặc cắt giảm các chế độ phúc lợi xã hội.

Ông từng tuyên bố sẽ gây sức ép để Cục Dự trữ Liên bang (Fed) hạ lãi suất. Các nhà phân tích ngân sách cảnh báo rằng hàng loạt chính sách cắt giảm thuế sẽ làm tăng nợ liên bang.

Ông Trump cam kết sẽ yêu cầu các trường cao đẳng và đại học Mỹ "bảo vệ truyền thống của Mỹ và nền văn minh phương Tây" và xóa bỏ các chương trình đa dạng.

Tổng thống đắc cử Mỹ tuyên bố sẽ khôi phục các chính sách trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông nhằm ngăn chặn những người vượt biên trái phép và tiếp tục thực hiện biện pháp hạn chế mới.

Ông cam kết hạn chế quyền tiếp cận tị nạn ở khu vực biên giới Mỹ - Mexico và thực hiện chiến dịch trục xuất lớn nhất lịch sử Mỹ, nhưng điều này có thể vấp phải những thách thức pháp lý và sự phản đối từ đảng Dân chủ tại Quốc hội.

Tác động sâu rộng đến chính trị toàn cầu

Chiến thắng của ông Trump sẽ có tác động sâu rộng đến chính trị toàn cầu, từ khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho đến khu vực Trung Đông và Ukraine.

Có thể nói lập trường của Trump về Trung Quốc khá nhất quán kể từ năm 2017. Khi đó, ông thề sẽ phát động một cuộc chiến thương mại, điều mà ông đã làm.

Trong quá trình vận động, ông Trump cho biết sẽ áp mức thuế quan 10% trở lên đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ để giảm thâm hụt thương mại. 

Ông Trump cũng nói rằng ông nên có thẩm quyền áp dụng mức thuế quan cao hơn đối với các quốc gia áp thuế hàng hóa Mỹ. Ông đe dọa sẽ áp mức thuế 200% đối với một số ô tô nhập khẩu, nói rằng ông đặc biệt quyết tâm ngăn chặn ô tô từ Mexico vào nước này. Ông cũng gợi ý rằng các đồng minh của Mỹ như Liên minh châu Âu (EU) có thể phải chịu thuế cao hơn với hàng hóa của họ.

Ông Trump ngẫu hứng nhảy sau khi phát biểu tại sự kiện đêm bầu cử 5/11 ở Florida - Ảnh: AFP

Ông Trump cũng đã hứa với cử tri rằng ông sẽ áp thuế từ 60% trở lên đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc trong nhiệm kỳ 2 bởi vì ông tin rằng nó sẽ giải quyết tình trạng mất cân bằng thương mại cũng như ngăn chặn các hành vi không công bằng của các quốc gia khác đang "đánh cắp" việc làm và sự giàu có của nước Mỹ.

Ông Trump bác bỏ những ý kiến cho rằng các chính sách này có thể gây ra tác động đến lạm phát, coi đây là hành động "có đi có lại" nhằm mang lại việc làm cho Mỹ. Điều này có thể dẫn đến các gói kích thích lớn hơn ở Trung Quốc.

Các quốc gia đồng minh của Mỹ từ châu Âu cho đến châu Á cũng không thoải mái. Ông Trump đã đe dọa áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ châu Âu, và cảnh báo các thành viên NATO sẽ "tự lo liệu" trừ khi họ tăng chi tiêu quốc phòng, theo Tiền phong.

Trong giai đoạn tranh cử, ông Trump chỉ trích việc Mỹ ủng hộ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga và tuyên bố ông có thể kết thúc chiến tranh trong vòng 24 giờ nếu đắc cử.

Ông gợi ý rằng Ukraine có thể phải nhượng lại một số lãnh thổ của mình nếu muốn đạt được thỏa thuận hòa bình, một ý tưởng mà Ukraine liên tục bác bỏ.

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cũng nói rằng khi ông làm tổng thống, Mỹ sẽ xem xét lại cơ bản "mục đích và sứ mệnh của NATO".

Ông Trump ủng hộ Israel trong cuộc chiến chống lại Hamas ở Dải Gaza nhưng thúc giục nước này kết thúc cuộc tấn công. Ông Trump có thể sẽ tiếp tục chính sách cung cấp vũ khí cho Israel, đồng thời sẽ thúc đẩy bình thường hóa quan hệ thù địch lịch sử giữa Israel và Ả-rập Xê-út, điều mà ông đã theo đuổi trong nhiệm kỳ trước.

Ông Trump cũng từng nói rằng nếu trở thành Tổng thống, ông sẽ "chấm dứt đau khổ và sự tàn phá ở Li-băng", nhưng không cho biết sẽ thực hiện như thế nào.

Link nội dung: https://doanhnhanasean.com/nuoc-my-thoi-chinh-quyen-trump-20-tac-dong-sau-rong-den-toan-cau-a216160.html