Trong các loại gỗ quý hiếm trên thế giới, có một loại gỗ được mệnh danh là ‘‘gỗ của các vị thần’’, bởi nó không chỉ mang đến những lợi ích về mặt đời sống, mà còn tác dụng về khía cạnh phong thủy, tâm linh. Đó chính là gỗ trầm hương.
Để hiểu rõ hơn về loại gỗ này, trước tiên, chúng ta cần phải biết về nguồn gốc của chúng. Gỗ trầm hương thực chất được tạo ra từ cây dó bầu (tên khoa học là Aquilaria agallocha Roxb). Loại cây này thường sinh trưởng chủ yếu ở các khu rừng nguyên sinh, và vùng nhiệt đới như Đông Nam Á. Tại Việt Nam, người ta cũng ghi nhận sự phát triển của cây dó bầu tại khu vực miền Trung và miền Nam.
Là một loại cây thân gỗ, dó bầu thường có kích thước cao lớn từ 15- 40m. Đường kính của thân cây có thể lên tới 80cm, thẳng đứng, lớp vỏ nhẵn mịn màu nâu xám. Lá của cây có hình bầu dục hoặc lưỡi mác, khá mỏng và mọc đối xứng nhau. Cây dó bầu cũng có hoa, thường mọc thành chùm, màu vàng lục hoặc vàng xám.
Để cây dó bầu tạo ra trầm hương, trước tiên, chúng phải bị nhiễm nấm mốc. Cách phòng thủ của cây dó bầu trước sự tấn công của nấm Phialophora parasitica là tạo ra một loại nhựa thơm màu sẫm và ẩm. Trong vài năm, nhựa từ từ ăn sâu vào lõi gỗ để tạo ra trầm hương.
Gỗ trầm hương khá cứng và nặng, thường có màu nâu hoặc sọc (chỉ) nâu đen, cây dó bầu càng lâu năm thì màu sẽ càng nhạt, song chất lượng trầm càng tốt. Điểm đặc biệt của loại gỗ này chính là khả năng tỏa ra hương thơm nhẹ nhàng, thanh mát vô cùng đặc trưng.
Gỗ trầm hương tự nhiên có thể phân thành 3 loại chính dựa vào chất lượng tinh dầu, bao gồm: Kỳ nam, trầm hương, trầm tốc. Trong đó, kỳ nam là loại trầm hương có phẩm cấp cao nhất, cho nhiều dầu, nhẹ, mềm và dẻo.
Hiện nay, giá của gỗ trầm hương rất đắt do mức độ phát triển trầm hương ngày càng ít. Theo Business Insider, giá của trầm hương loại một lên tới 100.000 USD/kg (khoảng 2,3 tỷ VND). Tinh dầu trầm hương ở khoảng 9000 USD/ lít (khoảng 220 triệu đồng). Trầm hương cũng được liệt kê vào danh sách các loại gỗ quý hiếm nhất trên thế giới và tại Việt Nam. Chưa hết, theo Giáo sư Gishi Honda từ Đại học Tokyo (Nhật Bản), trầm hương Việt Nam có chất lượng tốt nhất thế giới. Điều này được lý giải là do điều kiện địa lý, khí hậu thuận lợi nên tạo điều kiện tốt cho cây dó bầu phát triển, từ đó sản sinh ra loại trầm hương có chất lượng tốt.
Hiện nay, trầm hương được thương mại hóa dưới nhiều hình thức khác nhau, chủ yếu phục vụ cho mục đức cải thiện sức khỏe, đời sống của con người. Ví dụ như dầu trầm, bột trầm, nhang trầm,...Trong đó trầm hương dạng miếng là sản phẩm được giao dịch hàng đầu trên toàn cầu.
Đối với sức khỏe, hương thơm của trầm hương có thể hỗ trợ cải thiện sức khỏe và điều trị một số loại bệnh. Mùi thơm nhẹ nhàng, dễ chịu của loại gỗ này sẽ giúp an thần, làm thư giãn đầu óc, giảm stress hiệu quả. Cũng vì thế mà nó có thể chữa các chứng bệnh mất ngủ kéo dài và cải thiện trí nhớ.
Trong Đông y, gỗ trầm hương có vị đắng, tính nóng nên sẽ giúp bổ nguyên dương, có lợi cho tỳ thận, bổ thận khí, trợ tim, lợi tiêu hóa, chống nôn,…Ngày nay, bột trầm hương cũng được sử dụng làm nhang hương nhằm thay thế các loại hóa chất gây hại cho sức khỏe của con người. Bên cạnh đó, gỗ trầm hương còn được con người dùng để chế tạo đồ thủ công mỹ nghệ có giá trị cao.
Tổng hợp