Hạt sen là loại hạt quen thuộc với người Việt, được sử dụng rộng rãi trong chế độ dinh dưỡng và các phương thuốc Đông y. Theo Đông y, hạt sen có vị ngọt, tính bình, có tác dụng bổ tỳ dưỡng tâm, dùng chữa mất ngủ, thần kinh suy nhược, tiêu chảy, mất ước... Loại hạt này chứa nhiều protein, canxi, kali, magie, mangan…
Bên cạnh Việt Nam, hạt sen được ưa chuộng ở nhiều quốc gia châu Á, đặc biệt là Trung Quốc. Người dân quốc gia này coi loại hạt này “thuốc bổ” nhờ hàm lượng dinh dưỡng cao, được cho là xuất hiện tại Trung Quốc hơn 3.000 năm. Hạt sen có trong món cơm bát bảo người Trung Quốc ăn vào dịp Tết, gắn với ý nghĩa tượng trưng cho sự hòa thuận còn vào mùa hè, loại hạt này được dùng trong các món giải nhiệt.
Ngoài hạt sen, các bộ phận khác của cây sen như tâm sen, lá sen, ngó sen,... đều có thể dùng làm thuốc, chế biến món ăn, nấu chè, pha trà. Dưới đây là những công dụng của loại hạt này đã được khoa học chứng minh
Dễ ngủ, giảm căng thẳng
Hạt sen dùng trong các bài thuốc y học cổ truyền điều trị mất ngủ. Loại hạt này chứa hợp chất glucoside và một số chất có tính kiềm giúp an thần, dễ ngủ. Ăn hạt sen vào buổi tối hoặc uống trà tâm sen là phương pháp hiệu quả để có giấc ngủ ngon và sâu hơn, cải thiện tình trạng đau đầu, đau nửa đầu.
Kiểm soát đường huyết
Hạt sen có chỉ số đường huyết thấp, ăn ở một lượng vừa đủ sẽ không làm tăng đường huyết một cách đột ngột, giúp kiểm soát đường huyết. Loại hạt này chứa lượng natri thấp, magie cao, người mắc tiểu đường bị thừa cân béo phì cũng có thể sử dụng như một món ăn nhẹ.
Một nghiên cứu năm 2010 cho thấy nhiều loại khoáng chất trong hạt sen có lợi cho bệnh nhân tiểu đường. Người muốn kiểm soát đường huyết nên ưu tiên chọn hạt sen tươi, không tẩm đường để giữ nguyên lượng chất xơ và chất dinh dưỡng. Trà tâm sen cũng là loại đồ uống có thể kiểm soát sự hấp thụ glucose nhờ hợp chất polysaccharide, nên uống vào buổi sáng và tối để giúp đường huyết luôn ổn định.
Làm đẹp da, chống lão hoá
Loại hạt chứa nhiều chất chống viêm tốt cho da, làm nhanh lành vết thương và có khả năng chống lão hóa, giúp da luôn trẻ trung nhờ một loại enzyme có tên là L-isoaspartyl methyltransferase giúp sửa chữa collagen trong cơ thể. Trong hạt sen tươi còn chứa vitamin C, hoạt động như một chất chống lão hóa có lợi cho làn da.
Ngăn ngừa bệnh Alzheimer ở người cao tuổi
Alzheimer là một bệnh thoái hóa thần kinh dẫn đến mất trí nhớ và các rối loạn tâm thần khác. Hạt sen có thể có tác dụng bảo vệ thần kinh, bảo vệ các tế bào khỏi bị hư hại, tiềm năng trong việc ngăn ngừa Alzheimer. Vậy nên hạt sen là loại thực phẩm tốt cho người cao tuổi, giảm nguy cơ sa sút trí tuệ do tuổi tác.
Tốt cho tim mạch
Hạt sen giàu protein, chất xơ, kali và magie giúp loại hạt này trở thành thực phẩm tốt cho tim mạch, ổn định huyết áp, điều hòa cholesterol. Chất chống oxy hóa trong hạt sen cũng có khả năng ngăn ngừa bệnh tim, tiểu đường.
Lưu ý khi sử dụng hạt sen
Hạt sen tốt cho sức khỏe nhưng không nên dùng quá liều có thể dẫn đến đầy bụng, khó tiêu, táo bón. Thông thường chỉ nên ăn 2-3 nắm hạt sen, 2-5g tâm sen mỗi lần sử dụng. Người bị rối loạn tiêu hóa, bệnh gout hoặc tiền sử sỏi thận nên hạn chế ăn loại hạt này. Với người mắc bệnh tim, chỉ nên ăn hạt và cần loại bỏ phần tâm sen. Ngoài ra những ai đang sử dụng thuốc điều trị bệnh cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho hạt sen vào chế độ ăn uống.
Tổng hợp
Hoặc