Sáng 22/8, Quốc hội tiếp tục phiên chất vấn các Bộ trưởng, Trưởng ngành về việc thực hiện các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết năm 2023 đối với nhóm lĩnh vực thứ 2, gồm các lĩnh vực: tư pháp; nội vụ; an ninh, trật tự, an toàn xã hội; thanh tra; tòa án; kiểm sát.
Trước đó, chiều 21/8, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) gửi câu hỏi chất vấn Thượng tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an về vấn đề tội phạm trên không gian mạng đang ngày càng trở nên phức tạp.
Ông Trí nêu phản ánh của đông đảo cử tri cho rằng, Chính phủ cần tổ chức một lực lượng chống tội phạm trên không gian mạng nhiều hơn, bài bản, đầy đủ hơn để đủ sức ngăn chặn tội phạm này. Đại biểu đoàn Hà Nội đề nghị Chính phủ cho biết quan điểm trong việc tổ chức lực lượng để phòng, chống tội phạm trên mạng trong thời gian tới.
ĐBQH Nguyễn Anh Trí (Ảnh: Quochoi.vn).
Trả lời, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết, tội phạm mạng, tội phạm sử dụng công nghệ cao không chỉ riêng ở Việt Nam, đây là một trong những thách thức an ninh phi truyền thống mà các nước trên thế giới đều phải đối mặt.
Hiện nay Liên Hợp Quốc đang đề xuất sẽ có Hiệp định về tội phạm mạng quốc tế, Bộ Công an sẽ tham gia ký kết Hiệp định tội phạm mạng thế giới trong thời gian tới.
Ông Quang cho biết, tội phạm mạng có 3 đặc điểm dẫn đến khó phát hiện, xử lý đó là không biên giới; tính ẩn danh cao, trình độ công nghệ cao và hầu hết trên đời thực có cái gì thì trên không gian mạng có cái đó.
"Đời thực thì có một thì trên không gian mạng có thể nhân lên nhiều lần. Do vậy, giải pháp đấu tranh với loại tội phạm này cũng phải có tính đặc thù", Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang trả lời chất vấn sáng 22/8 (Ảnh: Quochoi.vn).
Về giải pháp, Tư lệnh ngành Công an cho biết, lực lượng công an đã và đang tiếp tục thực hiện, ngoài hoàn thiện các hành lang pháp lý còn tăng cường tuyên truyền và nâng cao nhận thức của người dân, điều tra, xử lý nghiêm các tội phạm.
Bộ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh một số giải pháp hiện nay đang thực hiện. Thứ nhất, đẩy mạnh ứng dụng tài khoản định danh điện tử của công dân. Đây được xem là căn cước trên không gian mạng để xác thực danh tính khi tham gia các hoạt động phục vụ quản lý nhà nước, hạn chế tình trạng nặc danh lừa đảo.
Thứ hai, ứng dụng kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để kịp thời xác thực thông tin, làm sạch tài khoản của ngân hàng, loại bỏ những tài khoản ảo làm sạch tài khoản thuê bao di động, loại bỏ sim rác, qua đó hạn chế tội phạm sử dụng công nghệ cao, nhất là tội phạm lừa đảo.
Thứ ba, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết đang củng cố, nâng cao tiềm lực, hiệu quả hoạt động của lực lượng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Nghị quyết của Bộ Chính trị về đẩy mạnh xây dựng lực lượng công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
"Lực lượng an ninh mạng là phòng, chống tội phạm công nghệ cao là một trong sáu lực lượng phải tiến thẳng lên hiện đại vào năm 2025. Do vậy, chúng tôi cũng rất cần sự ủng hộ vào cuộc, tăng cường tiềm lực của các địa phương và các nguồn lực xã hội khác", Bộ trưởng Lương Tam Quang nói.
Hiện Bộ Công an đã bố trí lực lượng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao tại công an 63 tỉnh, thành. Đây là lực lượng chủ công, đồng thời các lực lượng khác của Bộ Công an cũng được nâng cao kỹ năng, phương tiện để đấu tranh tội phạm và sử dụng công nghệ cao.
"Bộ Công an nhận thấy việc giải quyết tội phạm này là vấn đề lâu dài, là trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, của cả hệ thống chính trị. Nhưng nếu thực hiện tốt những giải pháp đột phá nêu trên, chúng tôi tin rằng sẽ tạo được chuyển biến tích cực trong thời gian tới", ông Quang bày tỏ.
Bộ trưởng Bộ Công an khuyến cáo với cử tri, người dân tự mình nâng cao ý thức cảnh sát tự quản, tự phòng, tự đề kháng để phòng ngừa với tội phạm sử dụng công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Trong đó, cần đề cao cảnh giác khi nhận cuộc gọi điện thoại của người lạ; thường xuyên kiểm tra và cập nhật tính năng bảo mật và quyền riêng tư trên các tài khoản mạng xã hội; không cung cấp thông tin cá nhân, địa chỉ, số điện thoại, số tài khoản ngân hàng cho bất kỳ đối tượng nào khi chưa biết rõ nhân thân và lai lịch của người đó; thận trọng rà soát và kiểm tra kỹ thông tin trước khi thực hiện các giao dịch điện tử và giao dịch trực tuyến.
Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì kịp thời thông báo cho cơ quan nơi gần nhất để được tiếp nhận và hướng dẫn giải quyết.
Hoặc