Theo một cuộc khảo sát gần đây của Viện Nghiên cứu Nhật Bản, hiện chỉ có 30% thanh niên nước này cảm thấy việc thăng tiến trong công ty quan trọng. Đối với họ, một công việc thỏa mãn sở thích và niềm vui khi làm cùng người khác là ưu tiên hàng đầu.
Dữ liệu của chính phủ cho thấy tỷ lệ người lao động làm việc hơn 60 giờ một tuần vào năm 2022, tương đương 9%, đã giảm một nửa so với khoảng hai thập kỷ trước.
Tuy nhiên, một nữ nhân viên trẻ nói với CNA rằng dù muốn ưu tiên cân bằng giữa công việc và cuộc sống, cô vẫn khó thực hiện được điều này trong một ngày bình thường.
Yuki Sato, người làm việc trong lĩnh vực quan hệ công chúng cho tập đoàn hàng tiêu dùng khổng lồ Kao, cho biết cô phải làm thêm tới hai tiếng rưỡi mỗi ngày. "Sau khi từ chỗ làm về nhà, tôi thường mệt và đi ngủ luôn", cô gái 24 tuổi nói.
Sato tốt nghiệp đại học năm 2022 khi thế giới đang hồi phục sau đại dịch, khiến thế hệ của cô lo sợ về cuộc sống có thể trở nên bấp bênh đến mức nào. "Đột nhiên chúng tôi không được phép làm gì cả. Tiền lương không có. Một cái gì đó có thể sụp đổ. Sự ổn định đã biến mất. Tiền lương có thể giảm rồi tăng. Giá cả cũng có thể giảm rồi tăng", cô nói.
Người lao động đi bộ sau giờ tan làm ở Shinjuku, Tokyo. Ảnh: EPA-EFE
Đại dịch cũng thay đổi một khía cạnh quan trọng trong văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản: Tiệc rượu sau giờ làm việc. Các quán bar bị đóng cửa trong đợt bùng phát virus corona, thúc đẩy quá trình chuyển sang trạng thái tỉnh táo, đặc biệt ở nhóm lao động trẻ - những người muốn có chất lượng cuộc sống và ít cảm thấy hối tiếc hơn về việc đặt ra ranh giới.
Sato hiện chủ yếu giao lưu với các đồng nghiệp trong bữa trưa, cho hay cô thích có một nền tảng để hòa nhập với họ đồng thời phát triển các kỹ năng của mình. "Chúng tôi muốn tận hưởng hiện tại, làm những gì chúng tôi muốn làm", cô nói thêm. "Lối sống đã trở nên đa dạng hóa".
Các chuyên gia cho biết giới trẻ trên khắp thế giới, bao gồm cả Nhật Bản, đang tìm kiếm những nơi làm việc tốt hơn, mang lại sự cân bằng giữa công việc - cuộc sống và một môi trường hòa nhập.
"Mọi người chắc chắn cần có cảm giác thân thuộc và kết nối - không chỉ với công việc mà với cả những người khác. Các mối quan hệ thực sự quan trọng", Phó Giáo sư Quản lý Nhân sự Connie Zheng từ Đại học Nam Australia cho biết.
Bà nói với chương trình East Asia Tonight của CNA rằng các nước châu Á có thể vẫn chưa nhận thức được những vấn đề như vậy. "Tôi hy vọng rằng sau Covid, họ sẽ cải thiện điều đó nhiều hơn một chút. Nhưng tôi nghĩ Nhật Bản đang dẫn đầu", cô nói thêm.
PGS Zheng trích dẫn ví dụ về Microsoft Nhật Bản, công ty đã thử nghiệm chế độ làm việc 4 ngày một tuần vào tháng 8/2019. Chế độ làm việc này dẫn đến các cuộc họp hiệu quả hơn, người lao động hạnh phúc hơn và năng suất tăng 40%.
"Những điều như thế, tôi nghĩ sẽ thực sự hữu ích. Tôi hy vọng các nước châu Á khác sẽ tiếp thu và có thể bắt đầu nghĩ đến việc đi làm 4 ngày một tuần thay vì bắt mọi người có mặt cả 7 ngày", cô nói.
Bất chấp những cải thiện trong văn hóa nơi làm việc và mức lương khởi điểm cao hơn trong bối cảnh thiếu lao động, thanh niên Nhật Bản vẫn là một trong những nhóm không hạnh phúc nhất các nước phát triển - xếp thứ 73 trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới mới nhất.
Một số người rời đi để tìm việc làm ở nước ngoài, trong khi ngày càng nhiều người lựa chọn công việc không thường xuyên thay vì công việc toàn thời gian. Những người khác như Sato hài lòng với việc ở lại. Cô hy vọng sẽ lập gia đình trong lúc làm việc ở công ty. "Tôi không phải là người đặt ra mục tiêu dài hạn. Tôi sẽ thực hiện những gì tôi muốn làm vào thời điểm đó và đây cũng là điều tôi đang làm", cô nói thêm.
Hướng Dương (Theo CNA)
Hoặc