Ngày nay, điện thoại thông minh gần như đã trở thành "vật bất ly thân" của nhiều người. Từ lúc mở mắt buổi sáng cho tới khi đi ngủ, chiếc smartphone luôn nằm trong tầm với, theo chúng ta đến văn phòng, quán cà phê, phòng gym và cả… bàn ăn.
Dù đi ăn uống hay cafe nhiều người vẫn có thói quen để điện thoại trên bàn, với lý do đơn giản rằng đây là vật bất ly thân. Ảnh minh họa.
Không khó để bắt gặp hình ảnh một nhóm bạn ngồi ăn nhưng mỗi người đều có một chiếc điện thoại đặt ngay trước mặt, thỉnh thoảng lại liếc nhìn màn hình, lướt tin nhắn hay kiểm tra thông báo mạng xã hội. Thói quen này phổ biến tới mức nhiều người xem đó là điều hiển nhiên, thậm chí cảm thấy "thiếu thiếu" nếu bữa ăn không có điện thoại bên cạnh.
Tuy nhiên, việc đặt điện thoại lên bàn ăn, dù là ở nhà hàng, quán cà phê hay thậm chí trong bữa cơm gia đình thực tế lại tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn chúng ta tưởng.
Xét ở góc độ rất đời thường, việc để điện thoại trên bàn ăn vốn đã không an toàn cho chính chiếc máy. Trong lúc dùng bữa, chúng ta liên tục với tay lấy đồ ăn, rót nước, gắp món, kéo ghế hay di chuyển bát đĩa. Chỉ một cú va chạm nhẹ cũng đủ khiến chiếc điện thoại trượt khỏi bàn, rơi xuống sàn. Với những quán có bàn nhỏ, đông người hoặc không gian chật hẹp, nguy cơ này càng cao.
Chưa kể, nước uống, nước sốt, canh hay cà phê hoàn toàn có thể vô tình đổ lên điện thoại, gây hỏng hóc, chập mạch hoặc ít nhất cũng khiến người dùng phải tốn thêm chi phí sửa chữa.
Đó là chưa nói đến những tình huống "dở khóc dở cười" khi điện thoại bất ngờ sáng màn hình vì có cuộc gọi, tin nhắn hay thông báo. Ánh sáng từ màn hình, âm thanh chuông báo hoặc rung liên tục không chỉ làm gián đoạn bữa ăn của chính người sử dụng mà còn ảnh hưởng tới những người xung quanh.
Nhiều người có thói quen dùng điện thoại check công việc, nhắn tin khi ăn uống. Ảnh minh họa.
Trong không gian nhà hàng, nơi nhiều người đang trò chuyện hoặc thưởng thức món ăn, việc một chiếc điện thoại liên tục phát sáng hay reo lên rõ ràng không phải trải nghiệm dễ chịu. Với một số người, điều này còn bị xem là thiếu tinh tế, đặc biệt trong các buổi gặp mặt quan trọng hay khi đi ăn cùng đối tác, người lớn tuổi.
Tuy nhiên, những bất tiện kể trên mới chỉ là phần "bề nổi" của vấn đề. Điều đáng lo hơn nằm ở tác động vô hình nhưng lâu dài của việc sử dụng điện thoại trong lúc ăn uống. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chỉ cần điện thoại xuất hiện trên bàn, dù không trực tiếp cầm lên dùng, nó vẫn có thể khiến con người mất tập trung. Sự hiện diện của chiếc máy giống như một lời nhắc nhở liên tục rằng có thể sẽ có tin nhắn mới, thông báo mới hay điều gì đó "quan trọng" hơn đang chờ đợi trên màn hình.
Một nghiên cứu nổi tiếng của Đại học British Columbia (Canada) đã chứng minh điều này. Nhóm nghiên cứu mời khoảng 300 người tham gia một thí nghiệm liên quan đến trải nghiệm ăn uống, nhưng không tiết lộ trước rằng điện thoại là yếu tố được quan sát.
Những người tham gia được yêu cầu đi ăn cùng bạn bè hoặc người thân tại quán cà phê, sau đó được chia ngẫu nhiên thành hai nhóm: một nhóm được phép để và sử dụng điện thoại trên bàn, nhóm còn lại phải cất điện thoại đi và để xa khỏi khu vực ăn uống. Sau bữa ăn, tất cả đều trả lời bảng câu hỏi về mức độ tận hưởng và cảm xúc trong suốt thời gian dùng bữa.
Kết quả cho thấy sự khác biệt khá rõ ràng. Những người được phép sử dụng điện thoại cho biết họ cảm thấy dễ bị phân tâm hơn và mức độ tận hưởng bữa ăn cũng thấp hơn. Trên thang điểm 7 về mức độ hài lòng, nhóm có điện thoại trên bàn chấm điểm thấp hơn trung bình khoảng 0,5 điểm so với nhóm không sử dụng điện thoại. Đáng chú ý, ban đầu các nhà nghiên cứu cho rằng điện thoại có thể giúp người dùng đỡ cảm thấy nhàm chán, nhưng thực tế lại hoàn toàn ngược lại. Những người thường xuyên nhìn vào màn hình trong lúc ăn thậm chí còn báo cáo rằng họ cảm thấy… chán hơn.
Khách sạn nghỉ dưỡng nổi tiếng ở Texas cũng đã tạo ra một khu vực cấm điện thoại di động, nơi khách có thể nhận được món tráng miệng bằng cách bỏ điện thoại vào túi. Trở lại phòng, khách cũng có thể được giảm giá 5% bằng cách đặt điện thoại vào thùng có hẹn giờ. Tất cả những điều này được thiết kế để khuyến khích khách hàng tạm thời ngắt kết nối với điện thoại và tận hưởng kỳ nghỉ của họ.
Ảnh: Taiwan News.
Không dừng lại ở lý thuyết, nhiều nhà hàng và khách sạn trên thế giới đã bắt đầu áp dụng các biện pháp thực tế để khuyến khích khách hàng "cai" điện thoại trong lúc ăn uống.
Tại một quán sushi nổi tiếng, những chiếc xô đá trên bàn không dùng để ướp rượu hay champagne, mà được thiết kế để… đựng điện thoại. Khách hàng được khuyến khích đặt điện thoại vào đó trong suốt bữa ăn, đổi lại là ưu đãi giảm giá lên tới 20% trên toàn bộ hóa đơn, bao gồm cả đồ uống có cồn. Ý tưởng tưởng chừng kỳ lạ này lại nhận được phản hồi tích cực, thậm chí giúp lượng khách của quán tăng đều trong nhiều năm.
Ở một số khu nghỉ dưỡng, mô hình "không điện thoại" còn được đẩy xa hơn. Khách lưu trú được mời bỏ điện thoại vào túi niêm phong khi sử dụng các khu vực chung, đổi lại là món tráng miệng miễn phí hoặc ưu đãi cho dịch vụ khác.
Khi trở về phòng, nếu khách đặt điện thoại vào hộp hẹn giờ và không sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định, họ còn được giảm giá tiền phòng. Theo chia sẻ của nhiều du khách, việc đặt điện thoại ở nơi khó tiếp cận giúp họ dễ dàng tuân thủ hơn, từ đó thực sự tận hưởng kỳ nghỉ thay vì liên tục kiểm tra màn hình.
Các chuyên gia xã hội học cho rằng, trong một thế giới mà điện thoại đã ăn sâu vào đời sống, việc "xa rời" nó không thể chỉ dựa vào ý chí cá nhân. Cần có những cơ chế hoặc không gian đặc biệt để con người tạm thời thoát khỏi sự chi phối của công nghệ. Bàn ăn, vì thế, được xem là một trong những nơi lý tưởng nhất để bắt đầu. Khi không có điện thoại trước mặt, con người buộc phải chú ý nhiều hơn tới món ăn, cuộc trò chuyện và cảm xúc của những người xung quanh.
Rõ ràng, việc để điện thoại lên bàn ăn không chỉ là một thói quen vô hại như nhiều người vẫn nghĩ. Từ những rủi ro vật chất nhỏ nhặt cho tới tác động tâm lý và xã hội sâu xa, chiếc smartphone có thể âm thầm "đánh cắp" trải nghiệm mà lẽ ra chúng ta nên tận hưởng trọn vẹn. Có lẽ, lần tới khi ngồi xuống bàn ăn ở nhà hàng hay quán cà phê, thay vì đặt điện thoại ngay trước mặt, chúng ta nên thử cất nó vào túi hoặc để sang một chỗ khác. Biết đâu, bữa ăn ấy sẽ ngon hơn, cuộc trò chuyện sẽ trọn vẹn hơn và cảm giác kết nối với người đối diện cũng trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.
Nguồn: Taiwan News, University of Michigan News
Hoặc