Một thanh niên cứ tối đến là giật mình vô thức, đi khám khắp nơi không tìm ra bệnh. Cho đến một lần trò chuyện với chuyên gia tâm lý, anh mới tìm ra "căn nguyên" của căn bệnh. Tất cả bắt đầu từ năm anh 7 tuổi. Hôm đó, anh bị người ta vu oan ở trường, về nhà khóc suốt. Bố anh đi làm về, nhìn thấy cảnh đó vô cùng tức giận. Ông quăng cặp xuống ghế sofa, mặt mũi giận dữ lao tới, như muốn đá anh một cú. Dù cú đá ấy cuối cùng không giáng xuống, nhưng cú sốc ấy đã để lại vết thương dai dẳng trong lòng đứa trẻ.
Đến tận bây giờ, anh vẫn không kiểm soát được những cơn giật mình, chỉ vì một hành động tưởng như rất nhỏ ngày thơ ấu, lại trở thành bóng đen theo anh cả đời.
Thực tế, rất nhiều mâu thuẫn trong gia đình đều bắt đầu từ vẻ mặt của người ta lúc bước vào cửa. Nhiều người mang một bụng bực bội sau một ngày dài, ra ngoài phải kìm nén, nhưng về nhà thì trút hết: cơm vợ nấu không hợp khẩu vị thì trách móc, vợ lại quay sang quát con, con không biết xả ai lại đá con chó. Con chó giật mình chạy loạn, húc ngã bàn trà, ly vỡ tung tóe…
Một gia đình đáng lẽ đầy tiếng cười, chỉ trong chớp mắt liền trở thành một mớ hỗn độn. Và tất cả, đều bắt đầu từ khoảnh khắc bước qua cửa, hạnh phúc trong ngày bỗng chốc bị "rút cạn".
Ảnh minh hoạ
Nhiều người sẽ hỏi: "Vẻ mặt lúc mới về nhà có thật sự quan trọng đến vậy sao?"
Nhà tâm lý học xã hội người Mỹ Luchins đã chỉ ra hiệu ứng nổi tiếng "ấn tượng ban đầu": trong giao tiếp, ấn tượng đầu tiên luôn có sức mạnh vượt trội, định hình cách ta nhìn nhận người khác. Trong gia đình cũng vậy: khoảnh khắc người thân bước vào nhà, đó cũng là "lần đầu tiên gặp lại", và ta vô thức dùng biểu cảm của họ để dự đoán tối nay sẽ diễn ra như thế nào.
Họ vui hay buồn, nặng nề hay nhẹ nhõm tất cả tác động trực tiếp đến không khí của cả nhà, như đặt ra "tông màu" cho cả buổi tối.
Tâm lý học còn có quy tắc Festinger: 10% cuộc đời do những gì xảy đến với ta quyết định, còn 90% là do ta phản ứng ra sao.
Trong bộ phim "Phòng Vây" (Fortress Besieged), Trung Quốc, khi Phương Hồng Tiệm về nhà với gương mặt tối sầm, vợ anh hỏi anh đã ăn tối chưa, anh lạnh lùng đáp: "Tôi đâu có nhà nào khác mà ăn'. Chỉ vì một chuyện rất nhỏ, hai người cãi vã, anh tức giận ra tay đánh vợ, hàng xóm kéo đến xem, cuối cùng vợ anh bỏ nhà đi tất cả bắt đầu từ một gương mặt nặng nề lúc bước vào cửa.
Trớ trêu thay, chỉ mới năm tiếng trước, anh ấy còn thầm quyết tâm sẽ đối xử tốt với vợ hơn.
Suy cho cùng, chuyện tìm việc thất bại chỉ chiếm 10% phần không thể kiểm soát. Nhưng cách anh phản ứng khi về nhà lại quyết định 90% còn lại.
Thật ra, trên đời có vô số gia đình hạnh phúc nhưng số người biết cách bước vào nhà cho đúng cách thì lại rất ít.
Một người nọ dịu dàng và trầm ổn, được chồng con yêu thương hết mực. Bí quyết của gia đình cô ấy chỉ là một tấm biển gỗ treo trước cửa: "Bạn đi làm vất vả vì gia đình, khi về nhà hãy nhớ mang theo nụ cười".
Có người tò mò hỏi: "Nhắc vậy liệu có hiệu quả thật không?"
Cô ấy cười: "Tôi không treo để nhắc chồng con đâu, mà để tự nhắc chính mình". Có lần cô đi làm về, soi gương thấy gương mặt mình đầy mệt mỏi và cau có, đến mức chính cô cũng giật mình. Nhìn lại những lần gia đình căng thẳng, cô nhận ra mình cũng góp phần. Thế là tấm bảng ra đời nhắc nhở bản thân mỗi ngày.
Không ngờ, từ khi tấm bảng xuất hiện, nhà cô lúc nào cũng toàn tiếng cười.
Đằng sau tấm bảng tưởng như đơn giản, thực ra là "nghệ thuật quản lý gương mặt".
Trước khi mở cửa bước vào nhà, mỗi người đều nên "soát lại khuôn mặt của mình". Thay mệt mỏi, giận dữ, cau có… bằng một biểu cảm nhẹ nhàng hơn dù chỉ là cố gắng một chút cũng đủ mang lại tác dụng lớn.
Nếu thấy mình thật sự mệt mỏi, không thể cười nổi, hãy khoan về nhà. Ngồi trong xe vài phút, nghe một bản nhạc nhẹ, hoặc tìm một chiếc ghế để hít thở sâu.
Chỉ khi mình ổn, mới có thể mang lại sự ổn định cho gia đình.
Cảm xúc của mỗi người hiện lên trên gương mặt, và người thân lại nhạy cảm nhất với điều đó. Khi thấy ai đó trong nhà trở về với vẻ u buồn, việc cần thiết không phải bảo họ "đừng cau có nữa", mà là lặng lẽ ở bên, cho họ chút quan tâm, chút hơi ấm, vậy là đủ.
Nhật Bản có thói quen rất đẹp: khi người chồng về đến nhà, vợ và con sẽ mỉm cười và nói: "Okaeri, otsukaresama" – Mừng anh về, vất vả rồi."
Một câu nhẹ nhàng thôi, nhưng đủ khiến cả ngày mệt nhọc tan biến.
Nhiều bố mẹ than phiền rằng con về nhà là đóng sầm cửa, hoặc đùng đùng chạy vào phòng. Nhưng đó chẳng phải là "tín hiệu cầu cứu" sao? Trẻ không biết diễn đạt, chúng chỉ thể hiện bằng hành động. Nếu phụ huynh nổi nóng đáp lại, mọi cơ hội kết nối sẽ bị dập tắt. Ngược lại, nếu người lớn tiến đến nhẹ nhàng: "Hôm nay con mệt à?", cánh cửa trái tim trẻ sẽ dần mở ra.
Trong nhà, ta chính là tấm gương của nhau.
Tôi cười vì bạn cười.
Nụ cười khi bước vào nhà đôi khi chính là món quà đẹp nhất bạn có thể dành cho gia đình.
Hoặc