Dù trí tuệ nhân tạo và các thiết bị thông minh đang thay đổi mạnh mẽ cách con người tiếp cận và xử lý thông tin, chiếc máy tính cầm tay truyền thống vẫn chưa hề biến mất khỏi đời sống thường nhật. Trái lại, tại nhiều quốc gia châu Á, đặc biệt là Nhật Bản và Đông Nam Á, thiết bị nhỏ gọn này vẫn vô cùng phổ biến.
Theo JapanTimes, độ tin cậy bền bỉ của máy tính cầm tay vẫn mang lại cho Casio, tập đoàn điện tử hàng đầu Nhật Bản, doanh số lên tới hàng chục triệu sản phẩm mỗi năm. Thậm chí, hãng còn đang cân nhắc mở rộng sang một số thị trường mới.
Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo phát triển với tốc độ chóng mặt, các chatbot hiện đại đôi khi vẫn mắc lỗi ngay cả với những phép cộng đơn giản. Ngược lại, theo ông Tomoaki Sato, Giám đốc điều hành Casio, “máy tính bỏ túi luôn cho ra kết quả chính xác”. Tuy vậy, ông Sato cũng thừa nhận máy tính cầm tay không nằm ngoài quy luật thay đổi của công nghệ và có thể, một ngày nào đó, sẽ đi theo con đường của bàn tính.
“Không thể phủ nhận rằng thị trường máy tính cá nhân phục vụ kinh doanh đang dần thu hẹp,” ông Sato chia sẻ.
Sở hữu nhiều ưu điểm khó thay thế
Ngày nay, điện thoại thông minh và trình duyệt web có thể xử lý hầu hết các phép tính thông thường. Trong khi đó, các mô hình trí tuệ nhân tạo cũng đã lần đầu tiên đạt mức điểm “vàng” tại một kỳ thi toán học quốc tế danh giá trong năm nay.
Tuy nhiên, theo lãnh đạo Casio, máy tính cầm tay vẫn có những lợi thế khó thay thế. Thiết bị này có giá thành rẻ hơn điện thoại thông minh, vận hành bằng pin hoặc năng lượng mặt trời, đặc biệt là không phụ thuộc vào kết nối Internet. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng đối với các trường học ở những quốc gia đang phát triển, nơi mà Casio coi là thị trường tiềm năng trong tương lai.
Bên cạnh đó, nhiều người dùng vẫn ưa chuộng cảm giác sử dụng trực tiếp mà máy tính cầm tay mang lại. Tại Bangkok, bà Thitinan Suntisubpool, chủ một cửa hàng bán đồ lưu niệm, cho biết bà rất hài lòng với chiếc máy tính bỏ túi cỡ lớn của mình, dù đã nhiều lần làm rơi xuống đất.
“Nó tiện lợi theo nhiều cách,” người phụ nữ 58 tuổi chia sẻ. “Chúng tôi có thể bấm số và đưa cho khách hàng xem trực tiếp, nhờ vậy tránh được những hiểu lầm do rào cản ngôn ngữ.”
Vẫn đối mặt với áp lực phải song hành cùng AI
Tuy nhiên, không phải nơi nào thị trường cũng sôi động. Tại một quầy hàng gần đó chuyên bán đồng hồ, đèn pin và máy tính, người bán lại cho biết doanh số máy tính hiện nay “khá ảm đạm”.
Ở một nhà máy Casio tại Thái Lan, các công nhân trên dây chuyền vẫn miệt mài lắp ráp từng chiếc máy. Những bảng mạch màu xanh được đặt vào đúng vị trí, các nút bấm hình chữ nhật mang ký hiệu “DEL” được lấy từ hộp nhựa và gắn lên khung máy màu xanh nhạt.
“Máy tính cầm tay vẫn còn được ưa chuộng,” ông Ryohei Saito, Tổng giám đốc Casio tại Thái Lan, khẳng định. “Không phải nơi nào trên thế giới cũng có điều kiện tiếp cận điện thoại thông minh. Máy tính bỏ túi là công cụ được thiết kế tối ưu, tập trung vào những chức năng thiết yếu nhất”.
Tính đến tháng 3-2025, Casio đã bán ra khoảng 39 triệu máy tính, bao gồm cả máy tính thông thường và máy tính khoa học, tại gần 100 quốc gia. Con số này thấp hơn mức 45 triệu chiếc của giai đoạn 2019–2020, nhưng vẫn cao hơn nhiều so với 31 triệu chiếc được bán ra trong năm sau đó, khi đại dịch Covid-19 bùng phát.
Casio đã đi một chặng đường dài kể từ năm 1957, khi hãng giới thiệu chiếc máy tính để bàn cỡ nhỏ mang tên “14-A”, được xem là máy tính điện tử nhỏ gọn đầu tiên trên thế giới.
Lịch sử của ngành máy tính cũng vừa được nhắc lại gần đây, khi nhà đấu giá Christie's buộc phải tạm dừng phiên đấu giá tại Paris đối với “La Pascaline” – một chiếc máy tính đời đầu – sau phán quyết của tòa án rằng thiết bị này không được phép đưa ra khỏi nước Pháp. Chiếc máy ra đời năm 1642, được trang trí bằng gỗ mun, từng được Christie's mô tả là “nỗ lực đầu tiên trong lịch sử nhằm thay thế trí tuệ con người bằng máy móc”.
Những nỗ lực đó đang được đẩy nhanh hơn bao giờ hết nhờ trí tuệ nhân tạo. Vào tháng 7 vừa qua, các mô hình AI do Google, OpenAI và DeepSeek phát triển đã đạt mức điểm tương đương huy chương vàng tại kỳ Olympic Toán học Quốc tế (IMO) thường niên. Tuy nhiên, không mô hình nào đạt điểm tuyệt đối – điều mà năm thí sinh dưới 20 tuổi đã làm được trong cùng kỳ thi.
Chủ tịch IMO, ông Gregor Dolinar, cho biết: “Trước đây, với các phép toán khoa học, bạn cần đến máy tính. Ngày nay, việc nhờ cậy AI trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Nếu đặt câu hỏi đúng cách, AI có thể xử lý những bài toán trừu tượng, logic và thậm chí giải thích được quá trình đi đến kết luận.”
Là giáo sư kỹ thuật tại Đại học Ljubljana, ông Dolinar cho rằng các thiết bị tính toán vật lý có thể sẽ “dần biến mất”. “Điều này đã xảy ra với sinh viên của tôi,” ông nói. “Họ có thể thực hiện mọi phép tính chỉ bằng điện thoại thông minh.”
Trong bức tranh công nghệ tương lai, máy tính truyền thống có thể không còn ở vị trí trung tâm, nhưng nhiều khả năng sẽ tiếp tục song hành cùng AI, đáp ứng những nhu cầu cụ thể và bền bỉ theo cách rất riêng của mình.
(Theo JapanTimes)
Hoặc