Ảnh: REUTERS/Mohammed Salem/Ảnh tài liệu.
Sinwar, kẻ chủ mưu vụ tấn công châm ngòi cho cuộc chiến tại Gaza ngày 7/10/2023, đã thiệt mạng dưới tay các binh lính Israel trong một nhiệm vụ trên bộ tại Gaza trong ngày thứ Tư, một diễn biết mang tính bước ngoặt trong cuộc xung đột dài một năm qua.
Lãnh đạo các nước phương Tây nhận định việc Sinwar bị tiêu diệt sẽ mang lại cơ hội kết thúc cuộc xung đột, nhưng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã khẳng định cuộc chiến sẽ tiếp diễn cho tới khi con tin bị bắt cóc được trả tự do.
Trong một phát biểu qua video sau khi Sinwar được xác nhận đã bị tiêu diệt được đăng tải trong ngày thứ Năm, ông Netanyahu phát biểu: "Ngày hôm nay chúng ta đã cân bằng điểm số. Ngày hôm nay phe tà ác đã chịu một cú đòn hiểm nhưng sứ mệnh của chúng ta chưa hoàn thành. Gửi tới gia đình các con tin, tôi xin khẳng định: Đây là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến. Chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu toàn lực cho tới khi người thân của các bạn, người thân của chúng ta, được trở về quê hương".
Sinwar, người vừa đảm nhiệm vai trò lãnh đạo chung của Hamas sau vụ ám sát lãnh đạo bộ chính trị Ismail Haniyeh tại Tehran trong tháng 7, được cho là đã trú ẩn trong mạng lưới đường hầm do Hamas xây dựng bên dưới Gaza trong 2 thập kỷ qua.
Sinwar đã thiệt mạng trong một vụ đọ súng tại miền Nam Gaza trong ngày thứ Tư, dưới tay những quân nhân Israel ban đầu không hề biết về việc họ đã phát hiện kẻ thù số một của quốc gia này.
Quân đội Israel đã đăng tải một video quay bằng máy bay điều khiển từ xa về một cá nhân được cho là Sinwar, trên một chiếc ghế bên trong tòa nhà bị phá hủy.
Hamas chưa đưa ra bình luận, tuy nhiên nguồn tin từ bên trong tổ chức cho biết những tín hiệu mà họ chứng kiến đã thể hiện Sinwar đã bị binh lính Israel tiêu diệt.
"Rào cản số một"
Mặc cho kỳ vọng ký kết thỏa thuận ngừng bắn từ phương Tây, việc Sinwar bị tiêu diệt có thể đẩy cao tình hình căng thẳng tại Trung Đông, trong bối cảnh khả năng nổ ra một cuộc xung đột diện rộng ngày càng cao.
Israel đã tổ chức chiến dịch trên bộ tại Liban trong tháng vừa qua và vẫn đang lên kế hoạch đáp trả vụ tấn công do Iran thực hiện vào ngày 1/10.
Tuy nhiên, cái chết của kẻ chủ mưu vụ tấn công khiến 1.200 người thiệt mạng và 250 người bị bắt làm con tin trong ngày 7/10/2023 và châm ngòi cho cuộc chiến tại Gaza cũng có thể sẽ thúc đẩy những nỗ lực kết thúc chiến tranh vốn trì trệ trong thời gian qua.
Tổng thống Mỹ Joe Biden trong cuộc điện thoại chúc mừng ông Netanyahu đã nhận định cái chết của Sinwar mang lại cơ hội cho cuộc xung đột tại Gaza bước vào hồi kết thúc và con tin người Israel được trả tự do.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết, chính quyền này muốn khởi động lại một số đàm phán về đề xuất hướng tới ngừng bắn và giải phóng con tin, nhận định Sinwar là "rào cản số một" cho nỗ lực kết thúc chiến tranh.
Ông phát biểu: "Rào cản này đã bị loại bỏ. Chúng tôi chưa thể dự đoán người kế nhiệm (Sinwar) có chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn hay không, nhưng sự kiện này vẫn đã loại bỏ rào cản lớn nhất trong những tháng gần đây". Ông Miller cho biết trong những tuần qua, Sinwar đã hoàn toàn từ chối thương lượng.
Iran có động thái cho thấy vụ việc này sẽ không thay đổi quan điểm hậu thuẫn của chính quyền này. Phái đoàn của Iran tại LHQ khẳng định "tinh thần phe kháng chiến sẽ được củng cố" sau cái chết của Sinwar.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã có một cuộc điện riêng với các lãnh đạo Ả Rập Saudi và Qatar nhằm thảo luận về kết thúc cuộc xung đột tại Trung Đông.
Không xoa dịu, không nhượng bộ
Gia đình các con tin người Israel cho biết, mặc dù việc Sinwar bị tiêu diệt là một thành quả lớn, thành quả này vẫn không trọn vẹn nếu như các con tin vẫn bị giam giữ tại Gaza.
Avi Marciano, cha của Noa Marciano, một con tin thiệt mạng trong khi bị giam giữ, trên đài truyền hình KAN cho biết: "Tên quái vật, kẻ đã cướp con bé khỏi tôi, kẻ có bàn tay nhuốm máu những người con gái của chúng ta, cuối cùng đã phải bước qua cánh cửa địa ngục".
"Một chút công lý này không hề xoa dịu được cho chúng tôi. Tôi sẽ chỉ được xoa dịu khi Naama, Liri, Agam, Daniela và Karina, những người bạn của con gái chúng ta, được trở về nhà".
Tại Khan Younis, miền Nam Dải Gaza, một người Palestine bị buộc phải sơ tán có tên Thabet Amour cho biết, phe Palestine sẽ tiếp tục chiến đấu.
"Đây là một phe kháng chiến, họ sẽ không biết mất khi chỉ mất đi thành viên. Vụ ám sát Sinwar sẽ không đặt hồi kết cho phe kháng chiến này cũng như không khiến họ nhượng bộ hay đầu hàng và giương cờ trắng".
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
Hoặc