Thông tin từ báo Tuổi Trẻ, một bệnh nhân 34 tuổi (quê tỉnh Hòa Bình cũ) được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng men gan tăng gấp 25 lần so với mức bình thường, suy gan cấp trên nền viêm gan B. Lúc này, chức năng gan của bệnh nhân chỉ còn 49%.
Được biết, vào tháng 8/2023, bệnh nhân phát hiện mắc viêm gan B. Tuy nhiên, thay vì tuân thủ điều trị theo phác đồ Tây y, bệnh nhân lại tự tìm hiểu qua mạng và tự ý dùng giảo cổ lam để sắc nước uống với mục đích trị bệnh gan.
Bệnh nhân có men gan tăng gấp 25 lần so với mức bình thường, suy gan cấp trên nền viêm gan B (Ảnh minh họa).
Hơn một năm sau, bệnh nhân xuất hiện triệu chứng mệt mỏi, chán ăn, vàng da rõ rệt. Bệnh nhân nhập viện địa phương với chẩn đoán suy gan cấp trên nền viêm gan B vào tháng 9/2024. Sau 5 ngày điều trị không cải thiện, bệnh nhân được chuyển tới Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Đây không phải là trường hợp bị suy gan cấp đầu tiên do tự ý sử dụng thuốc nam. Theo thông tin từ Khoa Viêm gan, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, đã có rất nhiều trường hợp tương tự rơi vào tình trạng nguy kịch, thậm chí tử vong, chỉ vì tự ý dùng thuốc nam để điều trị bệnh.
Những tác dụng phụ của giảo cổ lam
Theo thông tin từ báo Sức khỏe và Đời sống, giảo cổ lam là cây dây leo họ bầu bí. Cây ưa ẩm và bóng râm, thường mọc ven suối, rừng thưa ở một số nước châu Á. Phần dùng chủ yếu là lá và cành non, thu hái vào mùa hè - thu. Giảo cổ lam có vị đắng hơi ngọt, tính mát, quy phế–tỳ–thận. Dược liệu này được ghi nhận có tác dụng thanh nhiệt giải độc, ích khí kiện tỳ, tư âm, tiêu đờm giảm ho.
Trong y học cổ truyền, giảo cổ lam thường được dùng hỗ trợ các vấn đề như viêm gan, tăng lipid máu, viêm dạ dày - ruột mạn tính, viêm phế quản mạn tính, cơ thể suy nhược mệt mỏi và ho có đờm.
Một số hình ảnh của giảo cổ lam (Ảnh minh họa).
Tài liệu cổ và từ điển dược liệu như “Nông chính toàn thư” hoặc “Từ điển cây thuốc Việt Nam” cũng mô tả công năng hỗ trợ các rối loạn về gan, vàng da, nước tiểu sậm màu, rối loạn chuyển hóa, mỡ máu cao của giảo cổ lam.
Nhiều nghiên cứu y học hiện đại cũng đã xác nhận giảo cổ lam có tác dụng hỗ trợ điều trị, ngăn ngừa ung thư, tiểu đường, bệnh lý tim mạch và các bệnh lý về chuyển hóa. Tuy nhiên, các nghiên cứu mới dừng ở bước đầu, cần có thêm các nghiên cứu lâm sàng dài hạn để khẳng định đầy đủ tác dụng của loại cây này.
Việc lạm dụng giảo cổ lam, đặc biệt là tự ý sử dụng để điều trị bệnh khi không có chỉ định của bác sĩ, ngoài việc làm tăng men gan, suy gan cấp như trường hợp của bệnh nhân trên còn có thể gây ra các tác dụng phụ khác như:
- Hạ huyết áp quá mức.
- Rối loạn tiêu hóa.
- Mất ngủ, đặc biệt khi dùng vào buổi tối.
- Tăng nguy cơ chảy máu do có tính chất làm loãng máu, gây nguy hiểm cho người đang dùng thuốc chống đông hoặc chuẩn bị phẫu thuật.
- Tương tác với một số loại thuốc như thuốc hạ đường huyết, hạ huyết áp, chống đông máu, từ đó có thể gây ra các biến chứng như hạ đường huyết hoặc huyết áp quá mức, tăng nguy cơ chảy máu.
- Dị ứng với các triệu chứng như phát ban, ngứa, khó thở.
Do đó, khi sử dụng giảo cổ lam, đặc biệt với mục đích trị bệnh, cần có tư vấn của bác sĩ chuyên khoa về cách dùng cũng như liều lượng dùng để an toàn cho sức khỏe.
Hoặc