Ngành đồ uống Việt Nam cần gì để 'xanh hóa'?

Các nhà sản xuất ngày càng chú trọng đầu tư theo hướng phát triển bền vững. Ảnh: AB Inbev.

Tại Hội thảo “Ngành Đồ uống Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Xu hướng, thách thức và cơ hội” do Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) tổ chức, PGS.TS Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch VBA, cho biết ngành đồ uống mỗi năm đóng góp trên 60.000 tỷ đồng vào ngân sách quốc gia và tạo ra hàng triệu việc làm trong toàn chuỗi giá trị, từ nông nghiệp, sản xuất, logistics đến bán lẻ, ngành đồ uống và các doanh nghiệp.

Dù còn dư địa để phát triển tại Việt Nam, ngành đồ uống vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là các xu hướng tiêu dùng mới, các yêu cầu về xanh hóa, kinh tế tuần hoàn.

“Trong bối cảnh kinh tế và thị trường tiêu dùng đang thay đổi nhanh chóng, ngành đồ uống Việt Nam cần thích ứng linh hoạt, đẩy mạnh chuyển đổi xanh, đổi mới công nghệ, đồng thời tiếp tục phát huy vai trò đóng góp quan trọng cho tăng trưởng kinh tế và ngân sách Nhà nước”, ông Việt nhận định.

Ngành đồ uống trước áp lực đổi mới công nghệ

Theo bà Chu Thị Vân Anh - Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký VBA, ngành đồ uống Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng để phát triển với chuỗi cung ứng và kênh phân phối đa dạng, nguồn nguyên liệu dồi dào, thị trường năng động, có độ mở và hội nhập cao, trong khi thu nhập người dân ngày càng tăng.

Đặc trưng khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, cùng văn hóa ẩm thực và đồ uống phong phú cũng góp phần tạo lợi thế và thu hút du lịch.

Người tiêu dùng đang có xu hướng chuyển sang các sản phẩm đồ uống lành mạnh, tốt cho sức khỏe và có giá cả hợp lý.

Mặt khác, các nhà sản xuất ngày càng chú trọng đầu tư theo hướng phát triển bền vững, áp dụng công nghệ tiết kiệm nhiên liệu, bảo vệ môi trường, sử dụng điện mặt trời, năng lượng tái tạo, bao bì thân thiện và nguyên liệu tự nhiên.

Tuy nhiên, ngành đồ uống cũng đang đối mặt với một số hạn chế đến từ các chính sách liên quan như Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Luật Phòng chống tác hại của rượu bia, Luật Quảng cáo và Luật Bảo vệ môi trường...

Trong bối cảnh ngành đang bước vào giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ với yêu cầu ngày càng cao về an toàn thực phẩm, sức khỏe và tính bền vững, việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất trở thành xu thế tất yếu, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng với xu thế mới của thị trường.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ - Phó viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhấn mạnh các doanh nghiệp cần tiếp tục đầu tư công nghệ xanh. Ảnh: BTC.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ - Phó viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhấn mạnh rằng chuyển đổi xanh và phát triển kinh tế tuần hoàn đang trở thành định hướng trọng tâm của ngành đồ uống Việt Nam trong giai đoạn tới.

Trong tiến trình phát triển xanh của Việt Nam, ngành đồ uống đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng bằng 0, hướng đến mô hình kinh tế tuần hoàn và sản xuất bền vững.

Để đạt được mục tiêu này, các doanh nghiệp cần tiếp tục đầu tư công nghệ tiết kiệm năng lượng, mở rộng sử dụng năng lượng tái tạo, quản lý phát thải theo chuỗi cung ứng và phát triển bao bì thân thiện môi trường.

“Chuyển đổi xanh không chỉ là yêu cầu tất yếu của doanh nghiệp mà còn là cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và đáp ứng xu thế tiêu dùng bền vững. Khi khung pháp lý, hạ tầng tái chế và công nghệ trong nước được hoàn thiện, ngành đồ uống Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trong những lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế xanh quốc gia”, ông Thọ nhận định.

Giải pháp nào cho ngành đồ uống?

Chia sẻ tại hội thảo, ông Trần Minh Triết, Trưởng đại diện Công ty Công nghệ môi trường Suntar Singapore, cho biết việc ứng dụng công nghệ màng lọc đang trở thành hướng đi mới đầy tiềm năng cho các doanh nghiệp ngành đồ uống Việt Nam, giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm, tối ưu chi phí và phát triển bền vững thông qua việc tăng năng suất, tiết kiệm chi phí và giảm phát thải.

Hiện doanh nghiệp này chuyên cung cấp các hệ thống màng trong sản xuất nước giải khát, trà, cà phê, nước trái cây và rượu thủ công. Công nghệ lọc không gia nhiệt của Suntar giúp bảo toàn hương vị tự nhiên, giảm tiêu hao năng lượng và lượng nước thải, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc tế.

Đại diện Suntar Singapore cho biết ngành đồ uống đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải thúc đẩy sản xuất xanh. Ảnh: BTC.

Trong khi đó, chuyên gia Bùi Trần Trung Hậu - đại diện Tổ chức quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF) cho rằng giải pháp điện hóa sẽ đem lại những lợi ích rất tiềm năng cho doanh nghiệp trong việc tối ưu chi phí vận hành, giảm phát thải, nâng cao hiệu suất sử dụng nhiệt, thu hồi nhiệt thông qua các hệ thống thông minh, hướng đến nhà máy xanh.

Những giải pháp, sáng kiến và kinh nghiệm quốc tế từ WWF chắc chắn sẽ góp phần giúp ngành đồ uống Việt Nam hướng tới sản xuất xanh hơn, sạch hơn và bền vững hơn trong thời gian tới.

Đại diện AB-InBev Việt Nam, bà Nguyễn Thị Ngọc Bích - Giám đốc Chuỗi cung ứng Khu vực Đông Nam Á - cho biết công ty đã áp dụng những giải pháp giúp doanh nghiệp thích ứng với xu hướng mới của ngành, từ đổi mới công nghệ đến phát triển bền vững và đa dạng hóa sản phẩm.

Là tập đoàn bia hàng đầu thế giới với hơn 50 quốc gia hiện diện và các thương hiệu nổi tiếng như Budweiser, Corona, Stella Artois..., AB-InBev đang tiếp tục đầu tư vào công nghệ hiện đại, sản xuất thông minh và quản lý năng lượng hiệu quả nhằm tối ưu chuỗi cung ứng, giảm chi phí và hạn chế tác động môi trường.

Trước xu hướng tiêu dùng chú trọng sức khỏe và trải nghiệm, AB-InBev cũng mở rộng danh mục sản phẩm, từ bia truyền thống đến sản phẩm không cồn Budweiser 0.0, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng.