Nhưng cọ rửa kỹ càng đến vậy mà cô gái vẫn cảm thấy chưa sạch.
Bạn cùng phòng năn nỉ: “Muộn rồi, để cho người khác ngủ đi!”. Nhà trường khuyên, bạn bè phân tích, nhưng cô gái vẫn “chửi bới” trong đầu: sách nói môi trường có vi khuẩn, virus, bụi. Không rửa kỹ là có thể bệnh tật, thậm chí ung thư.
Đến khi gia đình đưa cô gái vào khoa Tâm thân - Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) của 1 trung tâm sức khỏe tâm thần, sự thật mới lộ rõ là cô gái mắc bệnh lý ám ảnh cưỡng chế.
Trong giới điều dưỡng, cụm từ “tôi bị OCD” trở thành câu nói quen miệng: phát thuốc phải hỏi đi hỏi lại, rửa tay không biết bao nhiêu lần, từng cái nắp mở ra đều phải úp mặt trong lên trên, chai lọ mở ra phải ghi ngày giờ, đồ vật phải thẳng tắp từng milimet...
Chăm bệnh thì tỉ mỉ là đúng. Nhưng khi ranh giới vượt quá giới hạn, OCD không còn là “tố chất nghề” nữa, mà biến thành “bệnh tinh thần”: tự mài mòn thần kinh, tạo trạng thái lo âu, mất ngủ, thậm chí suy sụp.
OCD là gì?
Đây là bệnh tâm lý, bệnh nhân biết hành vi của mình vô lý, nhưng không dừng lại được.
Biểu hiện thường gặp:
- Nghi ngờ, nghĩ đi nghĩ lại 1 việc.
- Ám ảnh về bẩn - sạch.
- Lặp đi lặp lại một hành vi vô nghĩa.
- Đầu óc luôn có tiếng nói thúc ép “làm ngay, kiểm tra lại!”.
Nếu không can thiệp kịp thời, các triệu chứng sẽ nặng lên, ảnh hưởng học tập, công việc, quan hệ xã hội.
Khi bạn không còn kiểm soát được bản thân, hành vi lặp đi lặp lại ảnh hưởng cuộc sống (mất ngủ, không làm được việc khác, stress kéo dài), hãy tìm đến chuyên khoa tâm thần - tâm lý lâm sàng.
4 bước tự điều chỉnh theo gợi ý chuyên gia
- Nhận diện: biết đây là triệu chứng OCD, không phải “mình chưa làm tốt”.
- Quy đổi nguyên nhân: đây là tín hiệu lỗi của não, không phải sự thật.
- Chuyển hướng: thay hành vi ám ảnh bằng một việc khác có ích.
- Đánh giá lại: xem những suy nghĩ ám ảnh chỉ là “ý nghĩ rác”, không đáng bận tâm.
Tập đi tập lại, não sẽ hình thành phản xạ mới.
Một chút cẩn thận là tốt. Nhưng khi sự cẩn thận biến thành nỗi sợ kéo dài, thành hành vi lặp đi lặp lại vô nghĩa, đó không còn là ưu điểm. Đừng coi thường sức khỏe tinh thần. OCD không chỉ là “tính cách”, đó là bệnh lý cần được nhìn nhận, tầm soát và điều trị đúng cách.
Nguồn và ảnh: QQ
Hoặc