Không phải ai cũng nên ăn cháo buổi sáng
Bữa sáng giữ vai trò quan trọng đối với sức khỏe, nhưng không phải món nào cũng phù hợp để ăn thường xuyên, đặc biệt với người có bệnh mạn tính hoặc cần kiểm soát cân nặng.
Nhiều gia đình có thói quen ăn cháo nóng vào buổi sáng vì cho rằng đây là món nhẹ bụng, dễ tiêu, nhất là các loại cháo gạo trắng, cháo đậu, cháo thịt... Tuy nhiên, với người có hệ tiêu hóa yếu, người đái tháo đường, rối loạn đường huyết hoặc đang điều trị ung thư, cháo trắng không phải lựa chọn tối ưu cho bữa sáng.
Cháo, đặc biệt là cháo nấu từ gạo trắng, chứa chủ yếu là carbohydrate tinh chế, ít chất xơ, protein và chất béo lành mạnh. Ăn một bát cháo lớn khi bụng đói có thể làm đường huyết tăng nhanh, kéo theo tăng tiết insulin và gây gánh nặng chuyển hóa, nhất là ở người phải kiểm soát đường máu.
Vì thiếu protein và chất béo, bữa sáng chỉ có cháo dễ khiến năng lượng tụt nhanh, gây mệt mỏi, đói sớm trước bữa trưa. Ở người thể trạng yếu, biến động insulin lặp lại do bữa sáng quá nhiều tinh bột lỏng còn có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa, gây cảm giác đầy bụng, khó chịu dạ dày.
Ngoài ra, các loại đồ ăn sau cũng không nên sử dụng trong bữa sáng:
Đồ chiên rán: “kẻ thù” âm thầm của mạch máu

Bánh chiên, bánh bột chiên, quẩy… là món quen thuộc trên bàn ăn sáng của nhiều gia đình, nhưng lại tiềm ẩn không ít rủi ro sức khỏe. Thực phẩm chiên rán ngập dầu ở nhiệt độ cao thường chứa rất nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cả các hợp chất độc hại hình thành trong quá trình chiên đi chiên lại dầu.
Việc duy trì bữa sáng với đồ chiên rán giàu chất béo trong thời gian dài làm tăng tích tụ mỡ, dễ dẫn đến thừa cân, béo phì, tăng nguy cơ tăng huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường type 2 và rối loạn mỡ máu. Ở bệnh nhân tăng huyết áp hoặc có sẵn bệnh tim mạch, thói quen này còn có thể làm giảm độ đàn hồi mạch máu, tăng nguy cơ tắc mạch, đột quỵ.
Đối với hệ tiêu hóa, bữa sáng nhiều dầu mỡ khiến dạ dày và ruột phải làm việc quá tải, dễ gây đầy bụng, khó tiêu, đau dạ dày, đặc biệt ở người viêm dạ dày, trào ngược. Các chuyên gia khuyến nghị nên hạn chế tối đa đồ chiên rán vào buổi sáng, tránh các sản phẩm chứa nhiều chất béo chuyển hóa và muối, ưu tiên món nướng ít dầu, hấp hoặc luộc.
Mì ăn liền: tiện nhưng không “lành”

Với lịch trình làm việc bận rộn, không ít người chọn mì ăn liền cho bữa sáng vì nhanh và tiện. Tuy nhiên, phần lớn chuyên gia dinh dưỡng xếp mì ăn liền vào nhóm thực phẩm nên hạn chế, nhất là khi dùng thường xuyên thay bữa chính.
Mì ăn liền chứa nhiều tinh bột tinh chế, giàu chất béo, muối và phụ gia, trong khi lại thiếu protein, vitamin và khoáng chất cần thiết cho một bữa sáng cân bằng. Hàm lượng natri cao dễ làm tăng huyết áp, gây phù nề và tăng gánh nặng cho tim, thận nếu sử dụng lâu dài.
Ngoài ra, sợi mì thường được chiên ở nhiệt độ cao, dầu có thể được đun đi đun lại, tạo ra các sản phẩm oxy hóa và những hợp chất không tốt cho gan, mạch máu và hệ tiêu hóa. Bữa sáng chủ yếu bằng mì gói dễ khiến cơ thể mệt mỏi, thiếu năng lượng “bền”, giảm sức đề kháng trong giai đoạn làm việc, học tập căng thẳng.
Trái cây nhiều đường: không phải ai cũng hợp để ăn sáng

Trái cây là nguồn vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa quan trọng, nhưng không phải loại nào cũng nên ăn nhiều vào bữa sáng, đặc biệt với người cần kiểm soát đường huyết. Các loại trái cây nhiều đường như nho, vải, xoài chín, chuối chín… nếu ăn quá mức vào buổi sáng có thể làm đường huyết tăng nhanh, gây dao động lớn sau ăn.
Ở người đái tháo đường, tiền đái tháo đường hoặc có nguy cơ kháng insulin, việc tăng đường huyết đột ngột sau bữa sáng sẽ gây bất lợi cho quá trình kiểm soát bệnh, lâu dài làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch và chuyển hóa. Trái cây giàu fructose nếu dùng nhiều còn góp phần tích tụ mỡ nội tạng, không tốt cho gan và vòng eo.
Những người cần kiểm soát đường máu hoặc cân nặng nên ưu tiên trái cây ít đường, giàu chất xơ như táo, bưởi, dâu tây, ăn kèm bữa sáng thay vì dùng thay cả bữa. Kết hợp trái cây cùng nguồn protein như sữa chua không đường, các loại hạt giúp giảm tốc độ hấp thu đường và tạo cảm giác no lâu hơn.
Gợi ý bữa sáng tốt cho sức khỏe

Các bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị bữa sáng nên đảm bảo đủ 3 nhóm chính: tinh bột tốt, protein chất lượng, chất béo lành mạnh cùng chất xơ, vitamin, khoáng chất. Thay vì cháo trắng, bánh chiên hay mì ăn liền, có thể chọn:
Bánh mì nguyên cám hoặc ngũ cốc nguyên hạt ăn kèm trứng, phô mai, ức gà.Sữa chua ít đường kết hợp trái cây ít ngọt và các loại hạt.Yến mạch nấu với sữa hoặc sữa hạt, thêm hạt chia, hạt lanh, một ít quả mọng.Bữa sáng lành mạnh không cần quá cầu kỳ nhưng nên được lên kế hoạch, tránh lạm dụng cháo trắng, đồ chiên rán, mì ăn liền và trái cây nhiều đường, nhất là với người có bệnh mạn tính. Với nhóm đối tượng đặc biệt như người đái tháo đường, bệnh tim mạch, ung thư hoặc đang điều trị, nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng thực đơn bữa sáng phù hợp.
Theo Sohu





Hoặc