Chủ đầu tư ngại, người thu nhập thấp khó tiếp cận
Tại họp báo thường kỳ về tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn Tp.HCM vào chiều ngày 24/7, đại diện Sở Xây dựng Tp.HCM đã có thông tin về việc phát triển nhà ở xã hội, đặt mục tiêu phát triển 199.000 căn Nhà ở xã hội (NOXH) trong giai đoạn 2021 - 2030.
Đơn vị cho biết, trong năm 2025 cần hoàn thành khoảng 26.200 căn NOXH. Tuy nhiên, tỷ lệ NOXH hoàn thành đến nay vẫn còn khiêm tốn, nguyên nhân chủ yếu nằm ở các vướng mắc dai dẳng trong thủ tục đầu tư, giải phóng mặt bằng, bàn giao đất và thiếu hụt nguồn vốn dài hạn.

Ông Nguyễn Kiên Giang, Phó trưởng phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình giao thông thuộc Sở Xây dựng Tp.HCM thông tin tại buổi họp báo.
Qua rà soát, một số dự án NOXH dù đã xác định được quỹ đất 20% trong các dự án thương mại, nhưng chủ đầu tư vẫn chậm triển khai hoặc chưa bàn giao quỹ đất cho Nhà nước. Trong khi đó, các thủ tục đầu tư NOXH còn phức tạp, đòi hỏi nhiều bước như: thẩm định giá bán, xác nhận đối tượng mua, thuê mua, ký quỹ, tính tiền sử dụng đất… khiến nhiều nhà đầu tư ngại tham gia.
Về phía người dân, việc tiếp cận NOXH cũng không dễ. Dù Tp.HCM đã có chính sách vay ưu đãi thông qua Quỹ Phát triển nhà ở thành phố Hồ Chí Minh với mức vay tối đa 900 triệu đồng, lãi suất 4,7%/năm, thời hạn 20 năm, nhưng mức vay này vẫn thấp hơn nhiều so với giá trị thực tế căn hộ hiện nay, đặc biệt ở khu vực nội đô. Đối tượng được vay cũng còn hạn chế.
Đưa NOXH thành chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội
Theo ông Giang, để thúc đẩy NOXH phát triển, Tp.HCM xác định phải “làm lại từ gốc”, trước hết là đưa chỉ tiêu NOXH vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, giao chỉ tiêu cụ thể cho các địa phương, gắn trách nhiệm người đứng đầu.
Sở Xây dựng Tp.HCM cho biết đang rà soát tổng thể quy hoạch sử dụng đất, dự báo dân số, xác định nhu cầu NOXH để bố trí lại quỹ đất đến năm 2030, định hướng 2040. Đồng thời, thành phố đang xây dựng một nghị quyết riêng về cơ chế hỗ trợ chủ đầu tư, cho phép sử dụng vốn ngân sách để tham gia đầu tư các dự án NOXH theo điểm g, khoản 2, Điều 85 Luật Nhà ở.

Phối cảnh một dự án nhà ở xã hội đang mở bán tại Tp.HCM.
Trong thời gian tới, Tp.HCM sẽ công bố thiết kế mẫu, thiết kế điển hình đối với NOXH để chủ đầu tư áp dụng, giúp rút ngắn thời gian làm thủ tục xây dựng. Quỹ Phát triển nhà ở thành phố Hồ Chí Minh cũng sẽ được kiện toàn lại nhằm đảm bảo hoạt động minh bạch, đủ vốn hỗ trợ cả chủ đầu tư lẫn người vay mua nhà.
Ngoài ra, thành phố sẽ phối hợp với các ngân hàng thương mại tham gia gói tín dụng 145.000 tỷ đồng hỗ trợ NOXH, nhà ở công nhân và dự án cải tạo chung cư cũ. Mức lãi suất vay ưu đãi cho người dân dự kiến thấp hơn 1,5 - 2% so với lãi suất trung và dài hạn thị trường.
Ông Giang cũng nhấn mạnh, thành phố sẽ tổ chức làm việc trực tiếp với các chủ đầu tư để tháo gỡ khó khăn và đôn đốc tiến độ, nhất là với những dự án đã xác định được quỹ đất. Các dự án NOXH trong quỹ đất 20% của khu thương mại sẽ được yêu cầu khởi công ngay trong năm 2025, nhằm làm nền tảng đạt chỉ tiêu cho giai đoạn tiếp theo.

Hoặc