Treo thưởng hơn 300 triệu đồng bắt loài xâm lấn gây hại
Từ đầu năm 2025, Đài Loan (Trung Quốc) triển khai chiến dịch quy mô nhằm tiêu diệt loài Rồng Nam Mỹ xanh hoặc Kỳ nhông xanh (Green iguana), một loài ngoại lai xâm lấn đang làm khổ nông dân và đe dọa hệ sinh thái bản địa. Theo dữ liệu chính thức, ước tính khoảng 200.000 cá thể rồng Nam Mỹ xanh đang tồn tại ở các vùng miền nam và trung Đài Loan, nơi nền nông nghiệp đóng vai trò kinh tế chủ lực.
Đài Loan (Trung Quốc) triển khai chiến dịch quy mô nhằm tiêu diệt loài rồng Nam Mỹ xanh một loài ngoại lai xâm lấn đang làm khổ nông dân và đe dọa hệ sinh thái bản địa. (Ảnh: AP)
Theo AP, chỉ trong năm 2024, các đội săn do chính quyền tuyển dụng đã tiêu diệt khoảng 70.000 con, với mức thưởng lên đến 15 USD mỗi con (khoảng 390.000 đồng Việt Nam). Tổng mục tiêu của chiến dịch đến năm 2025 là loại bỏ 120.000 con, nhằm giảm thiểu tác động nông nghiệp và bảo vệ đa dạng sinh học
Thống kê từ Cơ quan Lâm vụ & Bảo tồn Thiên nhiên Đài Loan thì tính từ đầu năm đến tháng 7/2025, Đài Loan đã tiêu diệt được khoảng 108.000 con rồng Nam Mỹ xanh, trong đó riêng thành phố Cao Hùng chiếm tới 45.000 con. Một cá nhân được gọi là "quán quân săn rồng" đã bắt hơn 4.000 con, ước tính nhận thưởng hơn 400.000 Đài tệ (tương đương hơn 320 triệu đồng Việt Nam) với mức giá phổ biến 100 Đài tệ/con có độ dài dưới 30 cm.
Tính từ đầu năm đến tháng 7/2025, Đài Loan đã tiêu diệt được khoảng 108.000 con rồng Nam Mỹ xanh. (Ảnh: AP)
Chính quyền địa phương tại Cao Hùng đã đào tạo 626 người dân để thành "thợ săn rồng" qua 5 đợt từ cuối tháng 4, sử dụng ứng dụng định vị để khoanh vùng điểm tập trung rồng Nam Mỹ xanh và giúp số lượng bắt vượt mục tiêu ban đầu (24.000 con) . Các phương tiện bắt đều do người dân tự chế tạo, như cần câu với dây thòng lọng hoặc dùng gậy, chổi để giữ chặt rồi trói lại, cho thấy sự "nhiệt tình" cao độ của người dân địa phương.
Ông Hoàng Quần Trung, trưởng phòng Kiểm dịch thực vật và Bảo tồn sinh thái thuộc Cục Nông nghiệp Cao Hùng cho hay: "Tính đến nay, số lượng bắt được tại thành phố đã vượt quá 40.000 con, đóng góp lớn vào nỗ lực kiểm soát loài ngoại lai nguy hiểm này".
Mục tiêu của chiến dịch đến năm 2025 là loại bỏ 120.000 con rồng Nam Mỹ xanh. (Ảnh: AP)
Tại sao phải tổ chức chiến dịch này?
1. Loài ngoại lai không có kẻ thù tự nhiên
Rồng Nam Mỹ xanh vốn xuất xứ từ Trung Mỹ và Caribe, được du nhập vào Đài Loan làm thú cưng cách đây khoảng 20–30 năm. Nhiều con bị thả rông hoặc bỏ rơi, sau đó phát triển mạnh trong môi trường không có kẻ thù, khí hậu ôn hòa, thức ăn phong phú. Một con đực có thể dài đến khoảng 2 mét, nặng 5 kg, con cái có thể đẻ tới 80 trứng/lứa, khiến cho quần thể loài này tăng nhanh chóng mặt.
Rồng Nam Mỹ xanh vốn xuất xứ từ Trung Mỹ và Caribe, được du nhập vào Đài Loan làm thú cưng cách đây khoảng 20–30 năm. (Ảnh: AP)
2. Gây thiệt hại nông nghiệp
Chính quyền Đài Loan chỉ rõ rồng Nam Mỹ xanh ăn lá cây, trái cây và thậm chí cả vật nuôi nhỏ, gây tổn thất nghiêm trọng cho các nông trang rau củ, cây ăn trái và hoa màu. Những vùng nông nghiệp phát triển như Pingtung, Cao Hùng, Tainan… hiện đang gặp tổn thất lớn do sự xâm lấn loài này.
3. Đe dọa hệ sinh thái và kiến trúc thủy lợi
Không chỉ tổn hại cây trồng, rồng Nam Mỹ xanh còn đào hang ở vùng bờ sông, ven đê, dễ gây sạt lở và ảnh hưởng đến hệ thống thủy lợi. Chúng có móng sắc nhọn, đuôi dài lại sinh sống gần nơi dân cư nên rất dễ gây nguy hiểm cho trẻ em, vật nuôi hay người dân vô tình khiêu khích.
Rồng Nam Mỹ xanh có móng sắc nhọn, đuôi dài lại sinh sống gần nơi dân cư nên rất dễ gây nguy hiểm cho trẻ em, vật nuôi hay người dân vô tình khiêu khích. (Ảnh: AP)
4. Biện pháp kiểm soát truyền thống không hiệu quả
Các biện pháp bẫy lẻ tẻ hay săn bắt theo cách truyền thống không thể xử lý được quần thể thằn lằn xanh lên tới hơn 200.000 con rồng Nam Mỹ xanh. Vì vậy, Đài Loan đã chọn cách treo thưởng công khai, huy động người dân cùng tham gia bắt rồng Nam Mỹ xanh. Đây được xem là phương án hiệu quả và tương đối nhanh để kiểm soát số lượng loài này.
Vì sao người dân hào hứng tham gia chiến dịch 300 triệu?
Tiền thưởng hấp dẫn: Theo thống kê, ba người dẫn đầu đã lần lượt bắt được hơn 4.000, 3.000 và hơn 2.000 con. Với mức thưởng 100 Đài tệ cho mỗi cá thể dưới 30 cm, số tiền họ nhận được có thể lên tới hàng trăm nghìn Đài tệ mỗi người. Đây là khoản thu nhập rất đáng kể đối với người dân địa phương vì vậy chiến dịch này nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của họ.
Tinh thần cộng đồng, bảo vệ môi trường: Nhiều người tự chế dụng cụ săn bắt và tham gia với mong muốn góp phần bảo vệ hệ sinh thái bản địa.
Người dân được tham gia các khóa huấn luyện, học cách bắt rồng Nam Mỹ xanh an toàn và đúng cách. (Ảnh: AP)
Được tập huấn bài bản: Người dân được tham gia các khóa huấn luyện, học cách bắt rồng Nam Mỹ xanh an toàn và đúng cách. Các tổ chức như Hiệp hội Bảo tồn Bò sát cũng hỗ trợ về kỹ thuật để việc tiêu diệt loài này đảm bảo theo tiêu chuẩn nhân đạo.
Tuân thủ pháp luật: Dù việc săn bắt diễn ra rộng khắp, người nhận thưởng vẫn phải khai báo thuế, thể hiện sự minh bạch và trách nhiệm của chính quyền.
Chiến dịch treo thưởng hơn 300 triệu đồng khi tiêu diệt rồng Nam Mỹ xanh ở Đài Loan không chỉ đơn thuần là một hoạt động bảo vệ môi trường, mà còn là biểu tượng cho cách chính quyền kết hợp giữa kích thích kinh tế và giáo dục cộng đồng để đối phó với loài ngoại lai xâm lấn. Với mức thưởng hấp dẫn và tinh thần tham gia mạnh mẽ từ người dân địa phương, chiến dịch đã đạt kết quả tương đối ấn tượng, vượt xa mục tiêu ban đầu.
Hoặc