Ở thời điểm hiện tại, có lẽ đây là câu nói miêu tả chính xác nhất về thị trường việc làm, cũng như tâm trạng của những người đang thất nghiệp: Không “đào” đâu ra việc!
Cuối năm, làn sóng sa thải âm thầm quay trở lại. Ai còn việc để làm, thì dù có mệt hoặc chán đến đâu, cũng nhất quyết không “buông” để còn lấy lương tháng 13 lẫn thưởng Tết. Thế nên kiếm mãi không thấy chỗ nào tuyển, cũng là điều dễ hiểu.
Người tìm được việc tầm này, nếu nói là “7 phần nỗ lực - 3 phần may mắn” có lẽ cũng chẳng sai. Ngọc Hạnh (sinh năm 1995, Hà Nội) là một trong số đó. Sau hơn 9 tháng thất nghiệp, thu nhập gần như bằng 0, cuối tháng 10 vừa qua, Ngọc Hạnh chính thức onboard ở công ty mới.
Ảnh minh họa
Hiện tại, dù vẫn đang trong thời gian thử việc, nhưng tâm trạng của Ngọc Hạnh khi chia sẻ về vấn đề sự nghiệp, kiếm tiền cũng dã thoải mái hơn phần nào. Sau 2 lần bị sa thải cùng khoảng thời gian “rảnh rỗi” lâu hơn dự kiến, Ngọc Hạnh thừa nhận mình may mắn khi tìm được việc ở thời điểm cuối năm.
Bị sa thải, tìm việc mới: Chưa qua thử việc lại “đâu hoàn đấy”
Ngọc Hạnh cho biết tất cả những lần thất nghiệp trước đây, đều là do cô chủ động nghỉ việc. Thế nên lần đầu tiên nhận tin bị sa thải vào tháng 8/2024, ngoài 1 từ “sốc” ra, Ngọc Hạnh chẳng biết dùng từ nào khác để miêu tả.
“Thời điểm ấy, mình làm 1 việc cho một tập đoàn nước ngoài trong ngành Tài chính - Kiểm toán. Công việc có vất vả và áp lực nhưng chế độ đãi ngộ tốt, ngoài những thứ cơ bản như đóng bảo hiểm full lương, 6 tháng review lương 1 lần, thì còn có các chế độ khác mà mình đánh giá là không phải doanh nghiệp nào cũng có: Hỗ trợ tiền thuê nhà cho nhân sự, hỗ trợ gói đăng ký tập gym, có Chuyên viên tư vấn tâm lý trong trường hợp nhân sự quá căng thẳng với áp lực công việc.
Mình đã làm ở đó gần 4 năm, chưa từng nghĩ bản thân sẽ bị sa thải nên cũng chẳng chuẩn bị gì nhiều về cả mặt tinh thần cũng như tài chính” - Ngọc Hạnh kể lại.
Dù còn chưa “hết sốc” khi nhận tin sa thải, Ngọc Hạnh đã phải cuống cuồng sửa CV, cập nhật Portfolio để tìm công việc mới. Khoảng hơn 1 tháng sau, cô tìm được việc nhưng chưa kịp mừng, Ngọc Hạnh nhận tin sa thải lần 2 vì công ty mới cắt giảm nhân sự.
Ảnh minh họa
“15/10/2024 mình đi làm ngày đầu tiên ở chỗ mới, thì đến 1/12/2024, nghĩa là còn chưa qua 2 tháng thử việc, mình lại bị sa thải vì công ty cắt giảm nhân sự. Lúc ấy thực sự là quá mệt mỏi, nên mình cũng không tìm việc ngay mà quyết định nghỉ qua Tết, chấp nhận đáo hạn tiết kiệm để lấy tiền tiêu Tết cũng như trang trải cuộc sống” - Ngọc Hạnh kể.
Tính ra chỉ trong vòng 4 tháng, từ tháng 8/2024 đến tháng 12/2024, Ngọc Hạnh đã phải nhận tin sa thải đến 2 lần. Cảm giác mệt mỏi mà cô chia sẻ cũng là điều dễ hiểu. Tuy nhiên dù đã xác định nghỉ ngơi, qua Tết tìm việc nhưng cũng phải đến tháng 10 năm nay, Ngọc Hạnh mới chính thức tìm được “bến đỗ” mới. Nhìn lại hành trình vừa qua, cô thừa nhận bản thân đã buộc phải thay đổi cả về tư duy lẫn hành động, dù tâm thế có thể vẫn chưa thực sự sẵn sàng.
Không còn tâm lý “kén cá chọn canh”
Chia sẻ về những bài học, những sự thay đổi của bản thân sau 1 năm nhiều sóng gió, Ngọc Hạnh đúc kết được 3 điều.
1 - Không nên lấy “môi trường ở công ty cũ” làm tiêu chí chọn việc
Như đã chia sẻ ban đầu, công ty cũ mà Ngọc Hạnh làm việc gần 4 năm có chế độ đãi ngộ mà cô cho rằng “không phải chỗ nào cũng có”. Từng làm việc ở môi trường mà bản thân thấy là lý tưởng, nên tiêu chí của Ngọc Hạnh là “phải chỗ nào được như công ty cũ, mình mới làm”.
Và chính điều đó lại trở thành rào cản, khiến Ngọc Hạnh thất nghiệp tới hơn 9 tháng trời.
Ảnh minh họa
“Mình nhận ra mình thất nghiệp lâu vì mình kén cá chọn canh quá. Có những nơi mình phỏng vấn, đã nhận được thư mời làm việc nhưng sau cùng mình vẫn từ chối, không phải vì lương quá thấp hay mình không tự tin, mà chỉ vì đãi ngộ không được như công ty cũ, thành ra mình nản.
Cũng phải từ chối 3 chỗ, mình mới nhận ra tình hình chung đang thực sự khó khăn, nơi có đãi ngộ tốt như mình kỳ vọng thì hoặc là họ không tuyển, hoặc là mình không đủ giỏi để được nhận. Dần dần, mình mới bớt kén cá chọn canh và mới thoát cảnh thất nghiệp” - Ngọc Hạnh bộc bạch.
2 - Dự phòng 1 năm tiền sinh hoạt phí mới là tạm yên tâm
Hiện tại, dù không tiết lộ con số cụ thể nhưng Ngọc Hạnh cho biết sau hơn 9 tháng thất nghiệp, khoản tiền tiết kiệm của cô trong suốt gần 8 năm đi làm, đã chẳng còn lại bao nhiêu nữa.
“Trước đây mình thờ ơ với việc tiết kiệm, cuối tháng dư chừng nào thì gửi tiết kiệm chừng đó, cũng có tháng không dư đồng nào và cũng không có quỹ dự phòng gì cả, nên đợt trước mới phải đáo hạn tiết kiệm, mất hết tiền lãi để có tiền trang trải lúc thất nghiệp.
Giờ đi làm lại chưa được bao lâu, nhưng ít nhất mỗi tháng mình cũng đã trích 7 triệu tiền lương để dự phòng. Tiết kiệm dài hạn thì chắc là tạm hoãn đã, sau hơn 9 tháng gần như chẳng làm ra tiền, mình nghĩ phải dự phòng 1 năm tiền sinh hoạt phí thì mới gọi là tạm yên tâm được” - Ngọc Hạnh chia sẻ.
3 - Trân trọng hơn từng job ngoài, dù là ngắn hạn và thu nhập không quá cao
Công việc full-time hiện tại mà Ngọc Hạnh mới tìm được, thực chất, là cơ hội đến từ một lần hợp tác chạy dự án freelance cho công ty. Cộng thêm trải nghiệm có phần “đau thương” từ 2 lần bị sa thải và quãng thời gian thất nghiệp, Ngọc Hạnh mới biết trân trọng những công việc thời vụ, hay nói rộng hơn là những cơ hội tìm đến mình.
Ảnh minh họa
“Trước đây tìm việc full-time mình còn kén cá chọn canh mãi, nói gì đến việc part-time làm 1-2 tháng mà được có 5-7 triệu… Lúc còn đi làm full-time ở công ty cũ, quả thực là mình ít khi nhận job ngoài lương dưới 10 triệu lắm, nhưng đến lúc thất nghiệp lâu quá rồi, thì cứ có việc là mình nhận hết. Việc full-time mình có bây giờ, dù chưa qua thử việc, cũng không dám nói trước điều gì, nhưng nó là cơ hội mà sau 1 lần hợp tác làm part-time, mình được đề xuất làm full-time” - Ngọc Hạnh chia sẻ.
Nhìn lại 1 năm vừa qua, cũng cảm nhận về thị trường việc làm hiện giờ, quan điểm cá nhân của Ngọc Hạnh có thể gói gọn trong 1 câu: Đây không phải là thời điểm mình có thể và nên kén chọn, bởi nếu “không biết mình, biết ta” thì chuyện thất nghiệp tính bằng năm là hoàn toàn có thể.
“Giờ tìm được việc, lương tạm ổn với kỳ vọng, không chậm lương và được đóng BHXH đã là tốt lắm rồi” - Ngọc Hạnh đúc kết.
Hoặc