Tháng 3/2023, chàng trai họ Lưu, 24 tuổi (Quảng Đông, Trung Quốc) đến bệnh viện để khám sức khỏe. Gần đây anh gặp tình trạng thường xuyên bị chảy máu cám và thỉnh thoảng bị tắc nghẽn tai. Ban đầu chàng trai tưởng bản thân mắc viêm xoang nhưng các triệu chứng sau đó càng trở nên nặng hơn, khiến anh Lưu luôn chóng mặt, không thể làm việc. Kết quả chẩn đoán cho thấy chàng trai này bị ung thư vòm họng - một loại ung thư phổ biến, thường được phát hiện ở giai đoạn muộn do sự tiến triển âm thầm và các triệu chứng dễ bị nhầm lẫn.
Bác sĩ chẩn đoán về tình trạng bệnh của anh Lưu
Theo bác sĩ, nguy cơ ung thư vòm họng gia tăng khi thường xuyên hít phải khí độc, kim loại nặng, hoá chất gây đột biến gen, khói nấu ăn, chất gây ô nhiễm hoặc do yếu tố di truyền, chế độ ăn uống kém lành mạnh…
Dấu hiệu ung thư vòm họng rất đa dạng, xuất hiện âm thầm nên khiến nhiều người chủ quan không đi khám. Người bệnh có thể bị ù tai, nghe kém, nghẹt mũi kéo dài, chảy dịch mũi lẫn máu hoặc chảy máu cam thường xuyên. Một số trường hợp ho kéo dài, đau họng, ho ra máu, kèm theo đau đầu âm ỉ, tê nửa mặt hoặc nổi hạch cổ bất thường. Khi triệu chứng rõ ràng thì phần lớn bệnh đã tiến triển nặng.
Sau khi tìm hiểu về lối sống và thói quen ăn uống của anh Lưu, bác sĩ phát hiện ra anh Lưu thích ăn đồ nhiều muối như cá khô ướp muối, thực phẩm ngâm chua từ nhỏ. Bệnh của chàng trai 24 tuổi có thể liên quan đến chế độ ăn và “món khoái khẩu” này.
Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) xếp loại cá được được ướp muối, có độ mặn cực cao nằm trong danh sách chất gây ung thư nhóm 1, đặc biệt tỷ lệ mắc ung thư vòm họng có liên quan đến loại cá này ở mức cao.
Ảnh minh hoạ
Theo Cục An toàn Thực phẩm Hong Kong (Trung Quốc), quá trình ướp muối, phơi nắng và bảo quản lâu ngày có thể khiến cá sản sinh nitrosamine - hợp chất liên quan đến nguy cơ ung thư vòm họng và ung thư dạ dày. Cá khô cũng có thể tích tụ các chất độc hại, kim loại nặng từ môi trường nước bị ô nhiễm hoặc do quá trình chế biến không đúng cách, trong khi thời gian bảo quản lâu. Nếu cá bị mốc hoặc bảo quản kém, rất dễ nhiễm aflatoxin - chất độc cực mạnh có khả năng gây ung thư gan.
Bên cạnh đó, cá khô chứa hàm lượng muối rất cao, ăn thường xuyên có thể gây hại cho dạ dày, gan, thận. Hàm lượng muối trong cá khô rất cao, có thể vượt xa nhu cầu natri cơ thể cần. Trong khi đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo mỗi ngày người trưởng thành chỉ nên ăn dưới 2.000mg natri, tức 5g muối.
Lượng natri trong cá khô làm tăng áp lực lên mạch máu, gây nguy cơ cao huyết áp, đột quỵ và các bệnh tim mạch. Thường xuyên tiêu thụ thực phẩm nhiều muối còn làm tăng đào thải canxi gây loãng xương, tổn thương thận, khiến các triệu chứng hen suyễn nặng hơn.
Ảnh minh hoạ
Từ trường hợp của mắc bệnh khi còn rất trẻ như anh Lưu, bác sĩ chỉ biết ngậm ngùi: “Giá như đừng ăn cá khô, đồ muối chua nhiều như vậy”. Để giảm nguy cơ ung thư nói chung và ung thư vòm họng nói riêng, các chuyên gia khuyên mọi người nên tập trung vào thay đổi lối sống, ăn nhiều thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như trái cây và rau tươi, tập thể dục thường xuyên. Bên cạnh đó, bạn cần hạn chế các yếu tố yếu tố như chất kích thích, chất béo bổ sung, đường và thực phẩm chế biến sẵn để nâng cao sức khỏe thể chất.
Theo CCTV, Healthline
Hoặc