Trong xã hội hiện đại, khi ý thức chăm sóc sức khỏe ngày càng được đề cao, nhiều người bắt đầu áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh hơn, chủ yếu dựa vào thực vật. Quan niệm phổ biến là càng lớn tuổi thì nên hạn chế ăn thịt để phòng tránh các bệnh mãn tính như cao huyết áp, mỡ máu, tiểu đường…
Tuy nhiên, nếu cắt giảm thịt hoàn toàn trong thời gian dài, hệ lụy đối với sức khỏe có thể nghiêm trọng hơn nhiều người nghĩ.
Bác Lưu (63 tuổi, Trung Quốc) sau khi được bác sĩ chẩn đoán mắc chứng rối loạn mỡ máu, đã quyết định thay đổi toàn bộ chế độ ăn uống. Từ đó, bác chuyển sang ăn chay triệt để, chỉ dùng rau củ và loại bỏ hoàn toàn các thực phẩm có nguồn gốc động vật.
Kết quả sau 6 tháng đầu khiến bác và gia đình rất hài lòng: chỉ số mỡ máu cải thiện rõ rệt. Tin tưởng vào hiệu quả này, bác tiếp tục duy trì chế độ ăn thuần chay mà không có bất kỳ sự tư vấn nào từ chuyên gia dinh dưỡng.
Thế nhưng, một buổi sáng, khi vừa tỉnh dậy chuẩn bị tập thể dục, bác bất ngờ chóng mặt, trước mắt tối sầm rồi ngã quỵ tại chỗ. Gia đình vội đưa bác nhập viện cấp cứu.
Sau khi kiểm tra, bác sĩ xác định nguyên nhân là do thiếu hụt dinh dưỡng trầm trọng, đặc biệt là protein, chất béo và các khoáng chất thiết yếu - những dưỡng chất thường chỉ có nhiều trong thực phẩm động vật. Sự thiếu hụt này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tuần hoàn máu và miễn dịch, dẫn đến hiện tượng choáng váng và suy nhược đột ngột.
Cảnh báo: Kiêng thịt dài ngày, người lớn tuổi dễ đối mặt với 2 nguy cơ lớn
1. Gia tăng tốc độ lão hóa và làm xương giòn yếu
Tuổi càng cao, mật độ xương càng suy giảm. Việc thiếu hụt canxi và protein đặc biệt từ thịt sẽ khiến quá trình lão hóa diễn ra nhanh hơn. Khi cơ thể không được cung cấp đủ dưỡng chất từ thực phẩm, đặc biệt là thịt và hải sản, nguy cơ loãng xương và gãy xương ở người lớn tuổi tăng cao.
2. Suy giảm hệ miễn dịch
Protein là nền tảng quan trọng để xây dựng và duy trì hoạt động của hệ miễn dịch. Trong khi thực vật cung cấp một lượng protein nhất định, thì chất lượng và khả năng hấp thu lại không thể so sánh với protein từ động vật. Nếu người lớn tuổi kiêng thịt hoàn toàn, cơ thể sẽ không đủ nguyên liệu để sản sinh kháng thể, làm giảm sức đề kháng và dễ mắc bệnh hơn.
Người sau 45 tuổi nên tăng cường 3 loại thịt sau để duy trì sức khỏe
Thay vì loại bỏ hoàn toàn thịt ra khỏi khẩu phần ăn, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo người lớn tuổi nên lựa chọn những loại thịt lành mạnh, ít chất béo xấu và giàu vi chất. Dưới đây là 3 loại thịt được xem là “vàng” cho sức khỏe người lớn tuổi:
1. Thịt tôm
Tôm không chỉ là nguồn protein chất lượng cao mà còn chứa nhiều dưỡng chất quý giá như axit béo omega-3, selen, i-ốt và đặc biệt là astaxanthin – một chất chống oxy hóa cực mạnh.
Theo một nghiên cứu, tiêu thụ khoảng 300g tôm mỗi ngày có thể giúp giảm 13% lượng chất béo trung tính và tăng 12% mức cholesterol “tốt” (HDL). Astaxanthin còn được chứng minh có khả năng chống viêm, bảo vệ tế bào thần kinh và làm chậm quá trình lão hóa. Ngoài ra, các khoáng chất trong tôm như i-ốt rất cần thiết cho hoạt động của tuyến giáp và phát triển trí não.
Lưu ý: Tôm dễ gây dị ứng, người có tiền sử dị ứng hải sản nên thận trọng.
2. Thịt gà
Thịt gà, đặc biệt là phần ức, chứa lượng chất béo thấp, dễ tiêu hóa và phù hợp với người cần kiểm soát cân nặng. Ngoài ra, thịt gà còn cung cấp lecithin và các axit béo có lợi, hỗ trợ cải thiện lưu thông máu và không làm tăng cholesterol xấu như một số loại thịt đỏ.
Ăn thịt gà đúng cách, đủ lượng, còn giúp tăng cường miễn dịch và bổ sung protein cần thiết mà không gây áp lực cho hệ tiêu hóa của người lớn tuổi.
3. Thịt cá
Cá là lựa chọn hàng đầu cho sức khỏe tim mạch. Các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá ngừ chứa nhiều axit béo không bão hòa và DHA, chất giúp phát triển trí não, hỗ trợ trí nhớ và phòng ngừa Alzheimer.
Ngoài ra, cá còn giúp giảm độ nhớt máu, ngăn hình thành cục máu đông và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến ở người già.
Mẹo nhỏ: Ưu tiên các món cá hấp, luộc, nấu canh thay vì chiên rán để giữ lại trọn vẹn dinh dưỡng.
Lời khuyên cuối cùng: Ăn có chọn lọc, không kiêng khem cực đoan
Thay vì chạy theo những xu hướng ăn uống cực đoan, người lớn tuổi cần duy trì một chế độ dinh dưỡng cân bằng và đa dạng. Việc loại bỏ hoàn toàn thịt có thể gây ra thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống.
Hãy lắng nghe cơ thể, kiểm soát khẩu phần ăn hợp lý, bổ sung đầy đủ protein, vitamin và khoáng chất từ cả nguồn động vật lẫn thực vật. Bên cạnh đó, nên khám sức khỏe định kỳ để theo dõi chỉ số máu, mỡ, đường huyết... nhằm điều chỉnh chế độ ăn phù hợp theo thể trạng cá nhân.
Tóm lại: Đối với người lớn tuổi, ăn uống lành mạnh không đồng nghĩa với ăn càng ít càng tốt, mà là ăn đúng, đủ và điều độ. Ba loại thịt kể trên nếu sử dụng hợp lý sẽ không chỉ duy trì sức khỏe mà còn giúp ngăn ngừa nhiều bệnh tật, kéo dài tuổi thọ.
Hoặc