Một buổi chiều như mọi ngày, một người mẹ đang lúi húi nấu cơm dưới bếp thì bất chợt nghe tiếng con thủ thỉ với em trai: “Không sao đâu, em làm đổ nước cũng không phải lỗi lớn. Mẹ sẽ không giận nếu em biết nhận lỗi mà”.
Nghe xong, người mẹ bỗng lặng người vài giây. Không phải vì câu nói quá đặc biệt, mà vì trong đó chứa đựng một điều quý giá: sự thấu cảm. Nếu bạn cũng từng vô tình nghe con mình nói những câu như vậy, thì chúc mừng nhé EQ (trí tuệ cảm xúc) của con đang phát triển rất tốt!
Trong thời đại mà điểm số, kỹ năng cứng hay thành tích học tập vẫn thường được đặt lên hàng đầu, thì trí tuệ cảm xúc, khả năng nhận diện, thấu hiểu và điều tiết cảm xúc của bản thân và người khác lại là “món quà ngầm” nhưng vô cùng quan trọng. Và nó thường không thể hiện qua bảng điểm hay giấy khen, mà đến từ những câu nói giản dị trong cuộc sống hằng ngày.
Những câu như “Con nghĩ bạn ấy cáu vì bị điểm kém, chứ không phải vì ghét con đâu”, hay “Chắc hôm nay bố đi làm mệt lắm nên mới cáu, không sao đâu mẹ” nghe qua tưởng nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa là sự thấu hiểu, lòng bao dung và năng lực đọc vị cảm xúc người khác.
EQ cao không phải là thứ trẻ tự dưng có, mà là kết quả của quá trình quan sát, học hỏi và được nuôi dưỡng trong một môi trường mà cảm xúc được tôn trọng. Nếu cha mẹ biết lắng nghe khi con buồn, không quát mắng khi con khóc, và sẵn sàng xin lỗi khi mình sai, thì chính những điều tưởng nhỏ ấy lại giúp con học được cách kết nối với cảm xúc không chỉ của mình mà còn của người khác.
Có nhiều dấu hiệu biểu hiện EQ cao.
Thực tế, EQ có thể giúp một đứa trẻ vượt qua rất nhiều tình huống khó khăn mà không cần phải là “học sinh giỏi toàn diện”. Một đứa trẻ EQ cao sẽ biết tự trấn an bản thân sau một bài kiểm tra điểm kém, biết chủ động xin lỗi khi làm sai, hoặc biết cách hòa giải khi xảy ra mâu thuẫn với bạn bè. Và quan trọng hơn, chúng sẽ lớn lên thành người biết đặt mình vào vị trí người khác. Đây chính là kỹ năng cực kỳ quan trọng trong mọi mối quan hệ cá nhân và nghề nghiệp sau này.
Đừng đợi đến khi con nói những câu to tát về lý tưởng sống hay lòng vị tha. Chỉ cần một lần nghe con an ủi em, nhắc bạn đi chậm kẻo té, hay nói “Bố đang bận nên con đợi chút cũng được” thế là đủ để thấy trí tuệ cảm xúc đang nảy mầm. Khi con nói những câu ấy, chứng tỏ con không chỉ biết cảm nhận cảm xúc của mình, mà còn biết đọc hiểu cảm xúc người khác, điều chỉnh hành vi để không làm tổn thương và biết cách chăm sóc các mối quan hệ xung quanh.
Và nếu hôm nào đó bạn nghe con lẩm bẩm “Chắc hôm nay mẹ buồn vì có gì đó ở công ty”, đừng vội hỏi “Sao con biết?”. Hãy mỉm cười và cảm ơn, vì có lẽ bạn đã dạy con điều quan trọng nhất mà trường lớp không thể dạy biết thương người.
Câu nói tưởng chừng đơn giản của con có thể là tấm gương phản chiếu cách bạn nuôi dạy. Và chính trong những khoảnh khắc tình cờ ấy, bạn sẽ nhận ra: nuôi con có EQ cao không phải là điều gì to tát, mà là gieo từng hạt giống cảm xúc mỗi ngày bằng chính sự kiên nhẫn, tôn trọng và thấu hiểu của mình.
Thế nên, lần tới nếu bạn nghe con nói một câu như: “Không sao đâu, ai cũng có lúc sai mà” thì đừng chỉ thấy đó là một câu bâng quơ. Đó là tín hiệu của một tâm hồn đang lớn lên một cách đẹp đẽ.
Hoặc