Một nhóm sinh viên tại Đại học Bath (Anh) đã tham gia một thí nghiệm đơn giản: ngừng sử dụng mạng xã hội trong vòng một tuần. Thí nghiệm này không chỉ để kiểm tra mức độ ảnh hưởng của mạng xã hội đến cuộc sống hằng ngày mà còn nhằm tìm hiểu tác động của việc tạm thời rời xa các nền tảng này đến khả năng tập trung và trí nhớ của người tham gia.
Đại học Bath, một trong những trường đại học hàng đầu của Vương quốc Anh, chuyên về nghiên cứu khoa học xã hội và tâm lý học, đã thực hiện nghiên cứu này vào năm 2022. Thí nghiệm được tiến hành trên 100 sinh viên, tất cả đều được yêu cầu ngừng hoàn toàn việc sử dụng mạng xã hội trong 7 ngày. Kết quả cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong khả năng ghi nhớ và tập trung của các sinh viên sau khi họ thực hiện thử thách này.

Ảnh minh họa
Các thống kê từ nghiên cứu cho thấy:
82% sinh viên cho biết họ cảm thấy ít lo âu hơn sau khi tạm ngừng mạng xã hội.
65% sinh viên cảm nhận rằng họ có thể tập trung vào việc học và công việc cá nhân hiệu quả hơn.
47% sinh viên cho biết trí nhớ của họ đã được cải thiện, đặc biệt là khả năng nhớ thông tin trong các kỳ thi.
Đây là một phát hiện đáng chú ý, bởi lẽ những người tham gia thí nghiệm này trước đó luôn cảm thấy mình bị "quá tải thông tin" khi phải theo dõi và phản hồi trên mạng xã hội liên tục.
Điều gì đang xảy ra với não bộ của chúng ta?
Lý do đằng sau sự thay đổi này có thể được giải thích thông qua các nghiên cứu về quá tải thông tin và ảnh hưởng của mạng xã hội lên não bộ. Khi chúng ta liên tục tiếp nhận các thông tin không ngừng từ mạng xã hội, não bộ phải làm việc hết công suất để phân tích và phản hồi. Điều này dẫn đến tình trạng "kiệt sức thông tin" và suy giảm khả năng tập trung.
Ngoài ra, việc tiếp xúc với quá nhiều thông tin từ các bài viết, video, và bình luận trên mạng xã hội có thể kích thích hệ thần kinh, khiến não luôn ở trạng thái căng thẳng và không thể nghỉ ngơi đúng cách. Việc tạm thời tránh xa mạng xã hội, nhờ đó, giúp não bộ có thời gian để thư giãn và phục hồi, từ đó cải thiện khả năng tập trung và trí nhớ.
Dựa trên kết quả nghiên cứu này, chúng ta có thể rút ra nhiều bài học quan trọng về cách thức sử dụng mạng xã hội một cách hợp lý để không ảnh hưởng đến hiệu suất học tập và sức khỏe tinh thần. Sau đây là một số bài học quan trọng:
1. Đặt giới hạn thời gian sử dụng mạng xã hội
Một trong những thói quen dễ dàng áp dụng chính là đặt giới hạn thời gian sử dụng mạng xã hội. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chỉ cần giảm bớt thời gian dành cho mạng xã hội trong một tuần, bạn có thể cảm thấy ít căng thẳng và cải thiện sự tập trung. Hãy thử dùng các ứng dụng quản lý thời gian như "Screen Time" trên iOS hay "Digital Wellbeing" trên Android để theo dõi và hạn chế thời gian bạn dành cho các nền tảng xã hội.

Ảnh minh họa
2. Tạo không gian học tập không có mạng xã hội
Việc học hiệu quả không chỉ phụ thuộc vào việc bạn có tài liệu học đầy đủ mà còn vào môi trường học tập. Hãy thử tắt điện thoại hoặc để điện thoại ở chế độ "do not disturb" khi học. Điều này giúp giảm bớt sự phân tâm và cải thiện khả năng ghi nhớ thông tin. Nghiên cứu cho thấy việc loại bỏ các yếu tố gây xao nhãng từ mạng xã hội trong thời gian học tập sẽ giúp bạn tiếp thu bài nhanh hơn và hiệu quả hơn.
3. Cho phép não bộ nghỉ ngơi
Việc cho phép não bộ có thời gian nghỉ ngơi cũng rất quan trọng. Điều này có thể thực hiện bằng cách tham gia vào các hoạt động thư giãn như đi bộ, tập thể dục nhẹ, hoặc đọc sách ngoài mạng. Các hoạt động này không chỉ giúp giảm căng thẳng mà còn giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, bao gồm khả năng ghi nhớ và tập trung.
4. Dành thời gian cho các hoạt động thực tế
Hãy thử thay thế thời gian dành cho mạng xã hội bằng các hoạt động ngoài trời hoặc gặp gỡ bạn bè trực tiếp. Nghiên cứu cho thấy việc tham gia vào các hoạt động xã hội thực tế có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tinh thần, trong khi việc tiếp xúc quá nhiều với mạng xã hội lại dễ dàng gây ra cảm giác cô đơn và trầm cảm.
5. Thực hiện "detox kỹ thuật số" định kỳ
Giống như việc làm sạch cơ thể, việc "detox kỹ thuật số" cũng rất cần thiết để duy trì một tinh thần tỉnh táo và khỏe mạnh. Hãy thử dành ra một ngày trong tuần để không sử dụng mạng xã hội và các thiết bị điện tử, để cảm nhận rõ hơn về sự thay đổi trong tinh thần và hiệu suất học tập của bản thân.
Hoặc