Cuối năm học, mạng xã hội thường rộn ràng những bức ảnh giấy khen, bảng thành tích và nụ cười rạng rỡ của các em nhỏ. Bên cạnh những lời chúc mừng, sẻ chia là niềm vui, thì cũng có những ý kiến cho rằng việc phụ huynh đăng giấy khen là thiếu tinh tế, dễ tạo áp lực vô hình cho những học sinh không đạt thành tích.
Tôi đọc, và cũng ngẫm. Liệu có thật việc cha mẹ tự hào chia sẻ thành tích học tập của con lại trở thành điều “nhạy cảm”? Và quan trọng hơn: con mình học hành chăm chỉ cả năm, có gì sai mà phải giấu?
Một năm học – là hành trình của nỗ lực, không chỉ là kết quả
Tôi không cho rằng giấy khen nói lên toàn bộ con người hay năng lực của một đứa trẻ. Nhưng tôi tin, nó là dấu mốc nhỏ ghi nhận hành trình nỗ lực của con – những cố gắng âm thầm mà không phải lúc nào cũng có người chứng kiến.
Là những buổi tối con gục xuống bàn rồi tự nhắc mình hoàn thành nốt bài. Là những lần bị điểm chưa tốt nhưng không đổ lỗi, mà chủ động tìm cách sửa sai. Là tinh thần không bỏ cuộc, dù có khi thấy mệt mỏi vì lịch học kín đặc.
Tờ giấy khen không chỉ là phần thưởng, mà còn là bằng chứng con đã kiên trì, đã cố gắng. Và tôi nghĩ, một hành trình như thế xứng đáng được ghi nhận – cả ở nhà, và đôi khi, trên mạng xã hội nữa.
Ảnh minh hoạ
Tự hào không đồng nghĩa với khoe khoang
Người ta vẫn chia sẻ hình ảnh những món ăn ngon, một chuyến đi chơi vui vẻ, hay chú mèo vừa biết “giơ tay chào”. Vậy tại sao lại dè dặt khi đăng một khoảnh khắc đáng nhớ của con sau cả năm nỗ lực?
Tôi không đăng giấy khen để hơn ai, càng không nghĩ rằng con mình đặc biệt. Tôi chia sẻ vì thấy vui, thấy ấm lòng khi nhìn lại hành trình một năm học. Và tôi tin, sự tự hào chân thành không phải là điều phải giấu đi, càng không phải là điều đáng bị phán xét.
Con tôi không cần trở thành học sinh giỏi nhất, nhưng nếu con đã cố gắng hết mình, thì việc tôi công khai ghi nhận điều đó là hoàn toàn chính đáng.
Giấy khen không phải là mục tiêu, nhưng là món quà tinh thần
Tôi vẫn luôn dạy con rằng: điều quan trọng nhất không phải là danh hiệu, mà là sự nỗ lực và thái độ học tập. Có năm con không được khen, chúng tôi vẫn đi ăn mừng – như một lời cảm ơn vì con đã không bỏ cuộc.
Nhưng điều đó không có nghĩa là năm nào con được khen thì tôi lại lặng lẽ cất tờ giấy ấy vào ngăn bàn, sợ ai đó thấy mà chạnh lòng. Một phần thưởng nhỏ sau hành trình cố gắng dài xứng đáng được nâng niu, không phải cất giấu.
Lan toả tích cực – nếu xuất phát từ tình yêu thương
Tôi hiểu rằng mỗi đứa trẻ có một nhịp độ phát triển riêng, và không phải em nào cũng được khen thưởng. Nhưng thay vì cấm đoán hay dè chừng việc chia sẻ thành tích của con, có lẽ điều cần thiết hơn là cách người lớn đồng hành cùng con trẻ, dạy con nhìn nhận đúng về thành công và thất bại.
Áp lực không đến từ một tờ giấy khen được đăng trên mạng, mà đến từ sự so sánh vô lý, từ kỳ vọng thiếu lắng nghe, từ việc yêu con theo điều kiện.
Nếu phụ huynh có thể chia sẻ thành tích của con một cách chân thành, giản dị, không phô trương, thì đó có thể là cách lan toả sự tích cực – và cũng là một lời nhắn nhủ nhẹ nhàng rằng: cố gắng luôn được ghi nhận, và sự trưởng thành nào cũng xứng đáng được trân trọng.
Kết: Sự công nhận là món quà, không phải món nợ
Thế nên, nếu con tôi được giấy khen, tôi vẫn sẽ mỉm cười, đăng một tấm ảnh nhỏ, để kỷ niệm, để động viên, để nhắc con rằng: bố mẹ luôn dõi theo và tự hào vì con.
Chúng ta không dạy con chạy theo thành tích, nhưng cũng đừng dạy con giấu nhẹm thành quả vì sợ “không giống ai”. Vì mọi nỗ lực đều cần được nhìn nhận – một cách bình dị và đầy yêu thương.
Hoặc