Chuyên gia tâm lý người Mỹ Reem Raouda đã nghiên cứu hơn 200 mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, đồng thời cũng là một người mẹ. Mục tiêu của bà luôn là dạy trẻ cách xử lý những cảm xúc khó khăn và tiếp tục tiến về phía trước.
Những đứa trẻ có sức mạnh tinh thần biết cách điều tiết cảm xúc, tin tưởng vào bản thân và phục hồi sau thất bại. Và kiểu sức mạnh đó được hình thành từ gia đình, trong những khoảnh khắc đời thường giữa cha mẹ và con cái.
Theo chuyên gia, dưới đây là 5 điều cha mẹ nên tránh nếu muốn nuôi dạy những đứa trẻ có tinh thần vững vàng:
1. Gạt bỏ những cảm xúc của con
Việc gạt bỏ những cảm xúc mạnh như giận dữ hay buồn bã khiến trẻ học cách sợ chính cảm xúc của mình. Sức mạnh thực sự đến từ việc hiểu rằng những cảm xúc khó khăn vẫn có thể kiểm soát được.
Đây cũng là giai đoạn trẻ rèn luyện khả năng thích nghi trong các mối quan hệ xã hội. Khi trẻ tin rằng sự tức giận hay buồn bã không làm rạn nứt mối quan hệ, các em sẽ vững vàng hơn khi đối diện với sự từ chối.
Nên làm gì: Khi con buồn bã, hãy tránh nói: “Không sao đâu”. Thay vào đó, hãy nói: “Bố/mẹ biết điều đó khiến con rất đau lòng. Bố/mẹ ở đây với con”.
Ảnh minh hoạ.
2. Đặt thành tích lên hàng đầu
Một đứa trẻ chỉ cảm thấy mình có giá trị khi thành công sẽ dễ sụp đổ dưới áp lực. Những đứa trẻ có tinh thần vững vàng hiểu rằng giá trị bản thân không phụ thuộc vào điểm số hay danh hiệu.
Nên làm gì: Sau khi con nhận điểm bài kiểm tra chưa tốt, hãy tránh nói: “Con có thể được điểm cao hơn thế này mà”. Thay vào đó, hãy nói: “Bố/mẹ tin rằng con đã nỗ lực. Điểm số không định nghĩa con là ai”.
3. Giữ mọi quyền kiểm soát trong tay cha mẹ
Khi trẻ ít khi được lắng nghe, các em dễ thu mình hoặc nảy sinh xu hướng phản kháng. Sức mạnh thực sự phát triển khi trẻ được tham gia vào các quyết định và hiểu rằng tiếng nói của mình có giá trị.
Đây cũng là cách trẻ hình thành tính tự chủ, rèn luyện sự độc lập trong khi vẫn nhận được sự định hướng từ cha mẹ.
Nên làm gì: Nghiên cứu cho thấy việc cho trẻ cảm giác được có quyền quyết định, giúp tăng động lực. Hãy để con chọn giữa hai việc nhà hoặc cùng quyết định bữa tối. Những lựa chọn nhỏ sẽ xây dựng sự tự tin lâu dài.
Ảnh minh hoạ.
4. Khiến con cảm thấy phải chịu trách nhiệm cho cảm xúc của cha mẹ
Một số cha mẹ vô tình mong con phải xoa dịu căng thẳng của mình. Sự đảo ngược vai trò cảm xúc này gây ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
Nên làm gì: Thay vì nói: “Con làm bố/mẹ buồn”, hãy nói: “Bố/mẹ đang cảm thấy quá tải và cần một chút thời gian để bình tĩnh lại”.
5. Tôn vinh sự kiệt sức và làm việc không ngừng nghỉ
Những đứa trẻ lớn lên trong môi trường đề cao sự làm việc không ngừng dễ trở thành người trưởng thành rơi vào tình trạng kiệt sức. Cha mẹ cần cho con thấy rằng sức mạnh tinh thần không chỉ nằm ở việc cố gắng liên tục, mà còn ở khả năng biết dừng lại, nạp lại năng lượng và trân trọng giá trị bản thân ngoài kết quả hay hiệu suất.
Khi cha mẹ chủ động nghỉ ngơi, điều đó giúp trẻ học cách lắng nghe cơ thể, nhận biết các dấu hiệu căng thẳng và biết cách phản ứng kịp thời trước khi rơi vào trạng thái quá tải.
Nên làm gì: Hãy nói với con: “Bố/mẹ sẽ nghỉ ngơi khoảng 20 phút. Việc chăm sóc bản thân giúp bố/mẹ cảm thấy tốt hơn.”
Ảnh minh hoạ.
Sức mạnh tinh thần của trẻ được hình thành khi các em học cách đối mặt với khó khăn, cảm nhận đầy đủ cảm xúc, chịu trách nhiệm với hành động của mình và biết nghỉ ngơi, trong khi luôn cảm thấy mình được yêu thương vô điều kiện.
Hoặc