Ông già Noel, ông già Tuyết được biết đến rộng rãi với hình ảnh người đàn ông có tuổi, vóc dáng mập mạp, gương mặt phúc hậu, râu tóc bạc phơ và mặc trang phục đỏ. Nhiều người tin rằng ông già Noel và ông già Tuyết là một, nhiều người khác lại khẳng định đó là hai nhân vật khác nhau.
Ông già Noel và ông già Tuyết có phải là một?
Ông già Noel và ông già Tuyết thực chất là hai nhân vật khác nhau trong văn hóa dân gian của một số quốc gia. Nhiều đặc điểm tương đồng khiến nhiều người nhầm lẫn rằng ông già Noel và ông già Tuyết là một.
Ông già Noel là ai?Hình tượng ông già Noel hay Santa Claus là sự kết hợp của nhiều truyền thuyết từ các nền văn hóa khác nhau. Nguyên mẫu được biết đến nhiều hơn cả là Thánh Nicholas (270–343), một vị thánh bảo trợ của trẻ em, là một giám mục sống ở Myra, nay thuộc Thổ Nhĩ Kỳ. Ông nổi tiếng vì lòng tốt và những hành động bác ái, đặc biệt là với trẻ em và người nghèo.
Truyền thuyết kể rằng giám mục Nicholas luôn bí mật tặng quà cho những người khó khăn cần sự giúp đỡ, ví dụ như đặt tiền vàng vào giày hoặc tất của họ. Truyền thuyết này lan rộng khắp châu Âu, đặc biệt là Hà Lan, nơi ông được gọi là Sinterklaas.
Khi người Hà Lan di cư đến Mỹ, họ mang theo các câu chuyện và hình ảnh Sinterklaas. Thế kỷ 19, Sinterklaas dần được người Mỹ gọi là "Santa Claus". Nhà văn Clement Clarke Moore đã viết bài thơ “A Visit from St. Nicholas” vào năm 1823, mô tả Santa Claus là một ông lão vui tính, mặc đồ đỏ, cưỡi xe do tuần lộc kéo và chui qua ống khói để phát quà cho trẻ em
Hình ảnh Santa Claus mặc đồ đỏ viền trắng, râu dài, thân hình mập mạp được phổ biến rộng rãi từ các bức tranh minh họa của họa sỹ Thomas Nast cuối thế kỷ 19. Trong thế kỷ 20, công ty Coca-Cola góp phần phổ biến hình ảnh ông già Noel hiện đại thông qua các chiến dịch quảng cáo toàn cầu. Kết hợp từ các yếu tố lịch sử, tôn giáo và văn hóa, ông già Noel trở thành biểu tượng của lễ Giáng sinh, mang thông điệp về sự chia sẻ, lòng tốt và niềm vui cho mọi người.
Ông già Noel hay còn gọi là Santa Claus. (Ảnh: Freepik)
Ông già Tuyết - Ded Moroz là một nhân vật biểu tượng trong văn hóa dân gian Nga, đóng vai trò tương tự Santa Claus ở phương Tây. Tuy nhiên, ông già Tuyết có nguồn gốc và đặc điểm riêng biệt, mang đậm nét truyền thống Nga.
Ded Moroz xuất hiện trong các câu chuyện thần thoại của người Slav cổ. Ban đầu, ông được coi là vị thần mùa đông, là linh hồn mùa đông với tính cách lạnh lùng và đôi khi hung dữ. Vị thần này cai quản băng tuyết, gió lạnh và mùa đông khắc nghiệt. Trong các câu chuyên cổ xưa, Ded Moroz thường "đánh cắp" trẻ em và chỉ trả lại khi nhận được quà từ cha mẹ chúng.
Truyền thuyết này dần thay đổi theo thời gian. Khi Cơ đốc giáo lan rộng ở Nga, các yếu tố thần thoại cổ dần được thay thế. Ded Moroz trở thành nhân vật hiền lành hơn, tương tự Santa Claus, mang niềm vui và quà tặng cho trẻ em nhưng vẫn giữ nét đặc trưng Nga.
Ded Moroz không chỉ là nhân vật của năm mới mà còn là biểu tượng của sự ấm áp và đoàn tụ gia đình trong mùa đông lạnh giá.
Ông già Tuyết Ded Moroz là một nhân vật biểu tượng trong văn hóa dân gian Nga. (Ảnh: Adobe stock)
Điểm khác biệt giữa ông già Noel và ông già Tuyết
Nếu như ông già Noel là hình tượng gắn liền với đêm Giáng sinh ở các nước Tây Âu thì ông già Tuyết Ded Moroz ban đầu vốn không liên quan đến Giáng sinh hay tôn giáo, mà gắn liền với Tết dương lịch ở Nga và các nước Đông Âu.
Santa Claus thường đi một mình hoặc đi cùng các trợ thủ là yêu tinh Giáng sinh (Christmas elf, thường được miêu tả là có màu xanh lá cây hoặc màu đỏ với đôi tai lớn, nhọn và mũ nhọn), di chuyển bằng cách cưỡi xe tuần lộc. Còn ông già Tuyết Ded Moroz thường di chuyển bằng cỗ xe trượt tuyết với 3 chú ngựa kéo. Ông già Tuyết luôn xuất hiện cùng cháu gái là Công chúa Tuyết Snegurochka, một nhân vật độc đáo chỉ có trong văn hóa Nga.
Trang phục của ông già Tuyết Ded Moroz và ông già Noel tuy tương đồng nhưng cũng có những điểm khác biệt. Santa Claus thường mặc bộ trang phục đỏ viền trắng, còn trang phục của ông già Tuyết mang phong cách Nga truyền thống với áo khoác dài màu xanh hoặc đỏ (không ngắn như Santa Claus) và luôn cầm theo một cây trượng phép màu.
Dù có sự khác biệt do xuất phát từ các nền văn hóa và truyền thống khác nhau, ông già Noel và ông già Tuyết đều là những nhân vật được trẻ em khắp nơi trên thế giới mong chờ nhất trong mùa đông, nhất là thời điểm sắp bước sang năm mới.
Ông già Noel và ông già Tuyết cùng đại diện cho tinh thần hào phóng, sự sẻ chia và tình yêu thương. Cả hai đều có chung một nhiệm vụ đặc biệt là đem niềm vui và hạnh phúc đến với mọi người. Nét tương đồng đó dẫn đến sự nhầm lẫn khá phổ biến rằng ông già Noel và ông già Tuyết là một người.
Hoặc