Không để lộ danh tính, chỉ xuất hiện trên mạng xã hội với biệt danh mộc mạc “Thợ mỏ than số 3”, người đàn ông ngoài 30 tuổi gần đây khiến cộng đồng mạng xúc động khi chia sẻ lời cảm ơn cuối luận án Tiến sĩ của mình.
Phía sau tấm bằng danh giá ấy là một hành trình chông gai bền bỉ từ hầm mỏ, bếp ăn đến giảng đường – hành trình mà anh gọi là “cuộc chiến để thoát nghèo”.
Tuổi thơ của anh bắt đầu ở một vùng quê nghèo khó, nơi bữa cơm có thịt là điều xa xỉ. Khi lên 12, trong khi bạn bè cùng trang lứa còn đang cắp sách đến trường, anh đã cùng cha xuống mỏ than làm công việc tay chân nặng nhọc để phụ giúp gia đình. Còn mẹ anh, người phụ nữ tảo tần, vẫn âm thầm gánh vác việc nhà, vá víu từng đồng để nuôi con ăn học.
Không chấp nhận để cuộc đời mình mãi bị định đoạt bởi nghèo đói, anh đã lao vào học tập với ý chí sắt đá. Song song với việc học, anh làm đủ nghề: công nhân xây dựng, bồi bàn, đầu bếp, và cả thợ mỏ – những công việc khắc nghiệt nhưng giúp anh từng bước tiến gần đến ước mơ.
Sau hai lần thi đại học, năm 19 tuổi, anh trúng tuyển vào một trường cao đẳng nghề, theo học ngành kỹ thuật địa chất. Đó là bước ngoặt đầu tiên đưa anh thoát ra khỏi bóng tối của hầm mỏ. Những năm tháng sau đó, anh trực tiếp sống và làm việc hơn một năm tại dự án khai thác mỏ ở Tashan (tỉnh Sơn Tây), nơi bụi than phủ kín da thịt và mỗi hơi thở đều nặng mùi khói bụi.
Không dừng lại ở đó, anh tiếp tục theo học chương trình nghiên cứu sinh Tiến sĩ. Trong một năm ròng, anh thực địa ở khu tự trị Tân Cương – vùng đất khắc nghiệt về khí hậu và địa hình, nhưng cũng là nơi tôi luyện ý chí và chuyên môn của một nhà khoa học trẻ. Luận án Tiến sĩ của anh tập trung vào máy khoan đường hầm – thiết bị đóng vai trò then chốt trong xây dựng cơ sở hạ tầng ngầm như đường hầm giao thông, thủy điện, công trình ngầm kỹ thuật.
Vì tính chất công việc nhạy cảm, anh không công bố tên tuổi thật, chỉ hy vọng công trình nghiên cứu của mình có thể đóng góp thiết thực cho xã hội và truyền cảm hứng cho những bạn trẻ có hoàn cảnh xuất phát giống mình – khốn khó, thiếu thốn nhưng không thiếu nghị lực.
Trong bài chia sẻ, anh gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các chương trình xóa đói giảm nghèo tại Trung Quốc, những người thầy, người cố vấn đã không chỉ hướng dẫn mà còn tin tưởng anh – một cậu bé từng bước ra từ hầm than tối om. Nếu không có họ, anh thừa nhận mình đã gục ngã từ lâu.
Anh cũng đặc biệt cảm ơn người bạn cùng phòng đại học – Zhang Yan – người từng chia sẻ với anh từng đồng tiền, từng bộ quần áo. “Chiếc điện thoại đầu tiên của tôi là quà tặng của Zhang. Trong hai chiếc quần tôi có, một cái từng là của anh ấy,” anh nghẹn ngào viết.
Năm 27 tuổi, anh gặp bạn gái – người mà anh gọi là “tia sáng giữa những tháng ngày bấp bênh”. Cả hai đã đồng hành qua những năm tháng khó khăn, trưởng thành cùng nhau, và may mắn nhận được sự ủng hộ của gia đình cô. “Cô ấy là điều tuyệt vời nhất xảy đến trong cuộc đời tôi,” anh bày tỏ.
Dẫu đạt học vị cao, anh vẫn không quên gốc gác của mình. Cha mẹ anh – những người lao động giản dị nhưng bền bỉ – luôn là niềm tự hào lớn nhất. Anh gọi cha là hiện thân của nghị lực chiến đấu, còn mẹ là biểu tượng của lòng bao dung và sức mạnh thầm lặng. “Tinh thần của họ sẽ là nguồn cảm hứng suốt đời tôi,” anh viết.
Vào tháng trước, anh chính thức nhận bằng Tiến sĩ tại Đại học Công nghệ Bắc Kinh. Luận án của anh khép lại bằng một câu trích đậm chất thép, chất mỏ và cũng là triết lý sống của anh:
“Trái tim con người kiên cường như sắt đá cho đến ngày cuối cùng.”
Câu nói ấy nhanh chóng lan tỏa trên mạng xã hội, trở thành lời nhắn gửi mạnh mẽ tới bao bạn trẻ đang vật lộn với nghịch cảnh: bạn có thể xuất phát từ bóng tối, miễn là đừng ngừng tiến về phía ánh sáng.
Theo SCMP
Hoặc